250
D Ấ U X Ư A
Rất vui mừng về sự trở về Việt Nam, cùng với tướng de Gaulle,
dự kiến vào tháng ba năm 1946, hoàng tử Vĩnh San đã thông báo
tin này cho người thân cận. Tại Paris, hoàng tử Vĩnh San tìm liên
lạc với một số nhân vật Việt Nam có tên tuổi, trong mục đích
thành lập một nội các tạm thời để ra mắt quốc dân ngay khi trở
về, nhưng ông thất vọng vì không tìm được sự giúp đỡ, ủng hộ
nào như ông đã mong đợi.
Georges Vĩnh San:
“Trên thực tế, cha tôi rất cô đơn. Ngài không có phương tiện
vật chất, không có sự giúp đỡ của người đồng hương tại hải ngoại.
Kể từ năm 1916, một nhà vua thiếu niên 16 tuổi, đi đày vì chống
Pháp. Năm 1945, hai mươi chín năm đã trôi qua. Có ai còn nhắc
nhớ đến vua Duy Tân? Hơn thế nữa họ nghi ngờ cha tôi trở lại làm
tay sai cho Pháp.”
Bác sĩ Didier Fagnen viết dưới tựa đề
“Hoàng đế Duy Tân. Một
niềm hy vọng lớn của Đông Dương - Tướng de Gaulle” trên trang
mạng của Hội các Bác sĩ của Việt Nam ngày 10.10.2006 như sau:
“Tướng de Gaulle có nhiều cảm tình trân trọng đối với ông, và
quyết định sau khi đại chiến kết thúc, năm 1945, sẽ đem Hoàng tử
hiện còn đang ở trên đảo Réunion, về Pháp.
“Nếu hoàn cảnh trở nên thuận tiện, tôi ôm ấp một hoài bão
bí mật. Đó là dự tính đem lại cho cựu hoàng Duy Tân những khả
năng tái xuất hiện nếu người kế vị và cùng hoàng tộc với Ông là
Bảo Đại, không thể theo kịp sự việc tiến triển. Đây là một nhân
vật mạnh. Ba chục năm lưu đày không xóa mờ kỷ niệm của dân
tộc Việt Nam đối với vị hoàng thân này”, de Gaulle viết như thế.
