động. Nhưng đứa cháu trai đó đã lớn lên và trở thành trưởng khoa ung
thư của một bệnh viện lớn ở Mỹ. “Tôi nghĩ rằng những đứa trẻ thông
minh là những đứa rất tinh nghịch. Sự tinh nghịch sẽ giúp chúng sáng
tạo hơn khi lớn lên,” cô ấy nói.
Thật khó để biết được những giới hạn đúng đắn nằm ở đâu. Bằng
cách buộc Leo phải ngồi trong cũi, hay trong khu vực chơi cát, liệu tôi
có ngăn cản thằng bé trở thành bác sỹ điều trị ung thư vào một ngày
nào đó? Đâu là nơi mà quyền tự do thể hiện của thằng bé sẽ kết thúc và
những hành vi vô nghĩa bắt đầu? Khi tôi buộc chúng phải dừng lại và
xem xét từng cái miệng hố mà chúng tôi gặp trên vỉa hè, liệu chúng có
làm theo một cách vui sướng, sau đó biến thành những đứa bé hỗn
xược?
Rất nhiều các bậc cha mẹ Anglophone mà tôi biết nhận thấy mình
đang lúng túng trong một vùng trung gian, nơi mà họ cố gắng để vừa
làm một kẻ độc tài vừa là “bạn tâm giao” của bọn trẻ. Kết quả là họ liên
tục phải thương lượng. Lần đầu tôi gặp cảnh này là khi Bean khoảng 3
tuổi. Quy định mới của chúng tôi là con bé được phép xem TV 45 phút
một ngày. Rồi một hôm, nó đề nghị được xem thêm một chút nữa.
“Không, con đã xem hết thời gian của ngày hôm nay rồi”, tôi nói.
“Nhưng khi con còn bé tí con có được xem TV bao giờ đâu”, con bé
cãi.
Cũng giống như chúng tôi, các bậc cha mẹ Anglophone mà tôi biết
luôn có ít nhất là một vài giới hạn. Nhưng với quá nhiều những triết lý
về việc nuôi dạy con cái thì cũng có những ông bố bà mẹ khác đi ngược
lại triết lý về quyền lực. Tôi đã gặp một trong số họ khi về Mỹ.
Liz là một nhà thiết kế đồ họa khoảng ngoài 30 tuổi, có cô con gái 5
tuổi tên là Ruby. Cô ấy dễ dàng đánh dấu những nhân vật gây ảnh
hưởng chính đến việc nuôi dạy con cái của mình: bác sỹ nhi khoa
William Sears, tác giả Alfie Kohn và nhà hành vi học B. F. Skinner.
Khi Ruby gây phiền toái, Liz và chồng của cô ấy cố gắng thuyết phục
con bé rằng hành vi của con bé là sai lầm về mặt đạo đức. “Chúng tôi
muốn chấm dứt những hành vi sai trái của trẻ mà không phải dùng đến
quyền lực.” Liz nói với tôi. “Tôi cố gắng không lợi dụng sự thật rằng tôi
lớn hơn và mạnh hơn con bé về mặt thể chất hay vì tôi làm chủ tài chính
nên tôi có quyền cản trở nó, tôi chỉ nói rằng: ‘Con có thể có được nó
hoặc không.’”
Tôi đã rất cảm động trước những nỗ lực của Liz trong việc xây dựng
phương pháp nuôi dạy con cái của mình. Cô ấy không chỉ áp dụng
