chính là phương tiện để phát triển bản thân.
Như chúng tôi đã trình bày trong chương 2, những trải nghiệm
thường ngày của trẻ cũng đủ giúp trẻ hiểu thế giới xung quanh.
Trẻ không ngồi chờ để bạn thúc giục tham gia các hoạt động gia
tăng trí thông minh, cũng như không bảo thủ né tránh những
trải nghiệm mới. Ngược lại, trẻ sẽ tự tạo ra những kích thích cần
thiết thông qua việc quan sát, chủ động trải nghiệm khi chơi đùa
và các hoạt động thường ngày khác. Vì vậy, phụ huynh có thể yên
tâm thư giãn, không cần quá lo lắng về trách nhiệm của mình với
sự phát triển của con cái.
Có thể khó tin, nhưng quả thật trẻ học hỏi ngay từ những hoạt
động đơn giản nhất mỗi ngày. Ví dụ như khi đi ăn gà rán. Trẻ học
được gì từ chuyến đi này? Có thể trẻ sẽ không học được nhiều về
bữa ăn ấy có lợi cho sức khỏe thế nào, nhưng chắc chắn sẽ học
được rất nhiều về thế giới mà trẻ đang sống. Hãy tưởng tượng
cảnh bé Mary 4 tuổi cùng mẹ Sarah bước vào tiệm thức ăn nhanh.
Mary biết mình phải làm gì. Cô bé chạy ngay đến vạch xếp hàng
để gọi thức ăn và hỏi mẹ những món nào có thể chọn. Điều đó có
nghĩa là Mary đã có sẵn trong đầu “kịch bản” về sự hoạt động của
cửa hàng thức ăn nhanh. Cô bé hiểu rằng ở những nơi như thế,
mình không nên ngồi tại bàn để chờ người ta phục vụ, cũng như
mình không thể ăn tất cả những món có trong tiệm. Kiến thức về
“những việc cần làm” ở cửa hàng thức ăn nhanh này sẽ tự động
xuất hiện khi cô bé đến các tiệm thức ăn nhanh khác.
Và đó chưa phải là mọi điều bạn biết về “kịch bản” tại cửa hàng
thức ăn nhanh. Có thể bạn biết cách ăn uống tại một cửa hàng
thức ăn nhanh ở địa phương (chẳng hạn, ở nơi bạn sống, việc
dùng tay bốc khoai tây chiên là bình thường); bạn biết cách ấn để
lấy sốt cà chua từ bình lớn; biết phải ngồi ở đâu và ghế sẽ xoay thế
nào. Bạn cũng học được nhiều điều từ cách trao đổi với nhân viên
bán hàng khi gọi món hoặc khi bàn tán về những người xung
quanh mình. Vấn đề nằm ở tất cả những điểm đó. Trẻ con không
ngừng học hỏi và có rất nhiều thứ để chúng học mà người lớn còn
chưa kịp nghĩ ra. Những đứa bé hay mè nheo, lặp đi lặp lại điều gì
đó thường làm theo cách của chúng để khám phá thế giới xung
quanh, chạm đến tận cùng giới hạn của tình huống chỉ để xem
128
