món đồ chơi?”. Hãy xem con bạn trả lời thế nào, liệu cháu có biết
“đếm tới 5” hay không? Nếu cháu không biết, hãy thử kiểm tra lại
khả năng này trong vòng một tháng và xem con bạn phát triển
được khả năng này hay chưa. Trẻ thường làm được điều này khi
lên 5 tuổi.
TRẺ THẬT SỰ BIẾT GÌ VỀ VIỆC ĐẾM SỐ?
Khi trẻ đếm một lượng nhỏ đồ vật, liệu trẻ có thật sự hiểu mình
đang làm gì không? Jean Piaget, nhà tâm lý học người Thụy Sĩ nổi
tiếng chuyên về sự phát triển, đã nghi ngờ
rằng trẻ không hiểu biết mấy về những con số. Ông thích tự làm
những thí nghiệm nho nhỏ với trẻ con để tìm hiểu cách chúng lý
giải thế giới này.
Chẳng hạn, để kiểm tra xem trẻ hiểu gì về những con số, Piaget
đặt một dãy 5 đĩa CD màu xanh trước mặt bé Francoise 5 tuổi. Rồi
ông cũng đặt một dãy đĩa như thế trước mặt mình. Hai dãy đĩa
song song với nhau, chỉ cách nhau chừng một tấc. Ông chỉ vào
những cái đĩa và bảo cô bé: “Francoise, đây là những vòng tròn
của cháu, còn đây là những vòng tròn của chú. Cháu hay chú có
nhiều vòng tròn hơn? Hay cả hai chúng ta đều có số lượng vòng
tròn như nhau?”. Francoise thoáng do dự, nhìn quanh hai dãy đĩa
CD như thể đang hết sức tập trung “phân tích vấn đề”. Thật thú
vị, dù đã biết đếm, cô bé vẫn tần ngần trong giây lát. Cuối cùng, cô
bé kết luận: “Hai bên bằng nhau ạ!”.
Tiếp theo, ngay trước mắt Francoise, Piaget trải dãy đĩa của mình
ra dài hơn dãy đĩa của cô bé và hai dãy đĩa cũng không còn song
song. Sau đó ông hỏi: “Francoise này, bây giờ thì chú hay cháu có
nhiều đĩa hơn nào? Hay cả hai bằng nhau?”. Lần này, cô bé đáp
chắc nịch và vui vẻ kết luận: “Sao cơ, chú có nhiều hơn cháu chứ!
Nhìn xem, hàng đĩa của chú dài thế kia mà!”.
Câu trả lời đó khiến người lớn sốc. Làm sao trẻ lại có thể trả lời
như thế? Trong thực tế, ngay cả những nhà tâm lý cũng khó mà
tin được kết quả đó. Ấy vậy mà mọi thí nghiệm tương tự được tiến
hành ở khắp nơi trên thế giới đều cho kết quả tương tự. Các nhà
tâm lý học lý luận rằng có thể nếu chúng ta đặt câu hỏi khác đi
hoặc cho trẻ tự xếp lấy hàng đĩa của mình thì trẻ mới có thể đưa
50
