nhỏ đã phủ kín mộ. “Ông có biết gì về ông ấy không?” tôi hỏi. Ông ta cười
khúm núm. “Không! Nhưng ông ấy là một người rất quan trọng.” Tôi gỡ bỏ
những nhánh cây khô và cỏ dại, rồi phủi bùn đất trên tấm bia mộ. Những
hàng chữ khiêm tốn được khắc trên bia đá như sau:
ROBERT THORPE
30 TUỔI
22 THÁNG MƯỜI MỘT 1868
VERITAS
ÔNG ĐÃ HIẾN CUỘC ĐỜI MÌNH CHO KASHMIR
Srinagar là thành phố của các boongke. Trong số các thành phố trên thế
giới, nó đứng đầu về mật độ hiện diện của quân đội. Nhưng Srinagar cũng là
thành phố của sự thiếu vắng. Nó đã đánh mất những buổi tối của mình cho
hơn một thập niên rưỡi toàn những đêm giới nghiêm chính thức và không
chính thức. Nó đã đánh mất các rạp hát của mình: Regal, Shiraz, Neelam,
Broadway – những cái tên huyền diệu mà tôi đã mơ ước suốt thời thơ ấu.
Chúng đã bị đóng cửa trước khi tôi kịp lớn để tự mua vé và xem một bộ
phim dở tệ của Bollywood.
Srinagar cũng đã đánh mất tính cách đa tôn giáo của nó cùng với làn
sóng di dân của các Pandit người Kashmir đầu những năm chín mươi. Tôi
còn nhớ nữ chủ nhà Pandit của tôi ở Delhi. Bà ấy luôn nói về việc thăm lại
nhà cũ của mình ở Srinagar. Tôi không biết nhà của bà ở đâu, nhưng tôi có
thể ghé qua khu vực bà từng sống: Habbakadal, trung tâm của Srinagar. Một
buổi trưa nọ, tôi đi vào một tiệm cà phê gần cây cầu Habbakadal xiêu vẹo,
chiếc cầu thứ ba trên dòng sông Jhelum chảy ngang Srinagar. Một thằng bé
bận áo thun Adidas đang trông quầy hàng. Cha của nó là chủ tiệm này. Tôi
hỏi thăm nó về những nơi thú vị của Habbakadal. “Ở đây không có gì để
xem hết. Nó là một đống đổ nát. Đi dọc xuống dưới đường thì ông sẽ thấy
mấy căn nhà cháy rụi,” nó nhún vai nói.
Tôi sắp sửa rời khỏi tiệm thì một người đàn ông lớn tuổi đi vào. Thằng
nhóc lật đật quăng điếu thuốc của nó đi. “Ông ấy là cha tôi.” Nó nhảy xuống
