không thích hư văn và những người mơ mộng, nhưng chàng rất rộng
lượng về đường ấy với Bảo Kim. Chàng lấy làm sung sướng mỗi khi
nhận được thư của bạn thường có kèm theo cả những bài thơ, phú, lời
lẽ rất thiết tha và trang nhã. Những lúc việc binh rỗi rãi, chàng
thường mời mấy bạn sang trại mình uống rượu, và khi đã ngà ngà
say chàng thường đứng dậy, cầm kiếm gõ nhịp, cất tiếng hào
hùng mà ngâm thơ, phú của người bạn phương xa. Những buổi ấy là
những buổi vui nhất trong đời chiến sĩ của chàng, sau những buổi
một mình một ngựa tung hoành phá vỡ vòng vây.
Nguyễn Thị lang phu nhân rất yêu Nguyễn Mại, tình yêu này do ở
lòng thương mà ra. Thương vì chàng nghèo khổ từ thuở bé. Trong
suốt thời kỳ chàng chinh chiến trong Nam, cụ lo ngay ngáy như
một người mẹ. Thấy chàng trở về trông gân guốc và uy phong, cụ
hớn hở vui mừng bảo chàng:
- Bác trai khi trước cứ gàn cháu, bác cũng lấy làm lo. Nếu cháu
nghe bác thì đâu được đến ngày nay? Thôi, cũng bõ cho cụ nhà và
chị ấy bốn năm đằng đẵng những lo cùng sợ. Nay về kinh, Chúa
thượng chưa có lệnh, hãy ở đây với bác và em may ra được về quê
thăm nhà cũng không biết chừng. Thằng Dũng bây giờ lên mấy
rồi nhỉ?
Mại thưa:
- Thưa bác, cháu cũng không nhớ.
Phu nhân và mọi người cười ồ lên. Cụ nói:
- Bố thế thì đem ra đánh cho chết đi. Khi cháu đi, thằng Dũng
mới lên một, thì năm nay nó lên năm chứ gì. Sau này cho nó theo học
võ, chứ học văn như chú Kim, trói gà không nổi thì chỉ hại cơm nước
triều đình... Nhưng thôi, để bác sửa một bữa rượu mừng cháu, nhân
