Ý Nghĩ Ngoài Cửa Trường
T
ôi bỏ trường ra đi đã trên hai mươi năm rồi. Hai mươi năm sau này,
tôi ghi danh học ở Trường Đời. Hàng năm, thay vì cuối thu, ngày ra trường
của tôi vào đầu xuân. Khi hương vị của Tết tàn phai, đó là lúc người chủ
gia đình cắp sách đến trường. Với ủ ê, chán nản. Với toan tính thiệt thua.
Mùa hè của tôi thường chỉ kéo dài từ hai mươi tám tháng chạp tới mồng
tám tháng giêng. Mùa hè đàn ông không còn tươi non như mùa hè niên
thiếu. Những bước chim nhẩy nhót tuổi hồng là những bước chân trâu i ạch
bây giờ. Hồn đào năm xưa đã rám nắng, cháy thui. Nếu ta biết Trường Đời
bắt ta uống mật đắng và khiến ta húc vong mạng trong những cuộc ăn thua,
ta đã tận hưởng giọt mật ong thơ ấu cuối chót, ta đã ngủ vùi trên hoa mộng
niên thiếu sau cùng. Người bạn nhỏ, đừng hắt hủi tôi, cho tôi theo bạn ngồi
dưới gốc cây phượng giữa sân trường, nhìn gian lớp vắng, nghe tiếng ve
kêu, nhớ thầy thương bạn mà mong đợi tàn hạ. Cho tôi theo bạn đứng trước
cổng trường hôm khai giảng. Tôi muốn làm cái cặp sách của bạn. Vì nó
chứa nặng kỷ niệm học trò. Tôi muốn làm bộ quần áo mới của bạn. Vì nó
thơm nồng dĩ vãng. Tôi muốn làm đôi giầy của bạn. Vì nó được in dấu lối
xưa. Tôi muốn làm bạn, làm một học trò tiểu học để có bộ mặt hớn hở, vui
cười của "ma cũ". Đã không một quyền uy nào dẫu là quyền uy của
Thượng Đế, thỏa mãn nỗi ao ư ớc của tôi. Không hề thấy phục sinh của con
người, một phục sinh của ý nghĩa gấp ngàn lần phục sinh của Thần Thánh.
Đôi khi, lẩn thẩn suy nghĩ, tôi nhủ với tôi rằng, cũng chả có luôn phục sinh
của Thần Thánh. Thần Thánh sống lại, đi từ đầu, hẳn đã chán làm Thần
Thánh. Con người sống lại, đi từ đầu, dễ gì thèm uống mật ngọt ấu thơ, dễ
gì thích dầm mình dưới sông hồn nhiên. Vậy thì cả Thần Thánh lẫn con
người không nên sống lại. Để có chiến khu kỷ niệm mà rút về khi bị ưu
phiền bủa vây cùng khắp, sự sống lại không tuyệt vời bằng sự ước mơ sống
lại. Thiên đường là cõi tưởng tượng. Thiên đường còn là cõi ký ức chim
nghỉm trong nhữ ng lớp sương mù dầy đặc. Kẻ dẫn lối đưa ta về với thiên