[1]
Năm 1848 là năm các cuộc cách mạng tháng Hai và tháng Sáu nổ ra ở Pháp. Hoảng sợ trước
cơn bão cách mạng, Nga hoàng Nikolai I buộc phải thi hành những biện pháp khắc nghiệt, trong đó
có lệnh cấm đi ra nước ngoài.
[2]
Ở đây muốn nói đến thời gian trị vì của nữ hoàng Nga Ekaterina II (1762 - 1796).
[3]
Đây là dòng trích trong tiểu thuyết thơ Evgheni Oneghin
(chương 7) của nhà thơ Alekxandr Puskin.
[4]
Ngày 3 tháng Giêng năm 1857 dưới sự chủ trì của Nga hoàng
Alekxandr II, Hội đồng Cơ mật chuẩn bị cho cuộc cải cách năm 1861
về vấn đề giải phóng nông dân đã được thành lập. Một năm sau (ngày
8 tháng Giêng năm 1858) hội đồng này đổi thành Hội đồng chính.
Năm 1858 theo sắc lệnh của Nga hoàng, các hội đồng hàng tỉnh - cơ
quan bầu cử của giới quý tộc điền chủ, có nhiệm vụ chuẩn bị sơ bộ dự
thảo giải phóng nông nô đã được thành lập trên toàn lãnh thổ Nga.
[5]
Tức là đồ gỗ mang tên người thợ mộc Pháp Gambs sống ở
Peterburg những năm 30 của thế kỷ trước.
[6]
Ở đây muốn nói đến tuần báo tự do Galignianis Messager (“Người đưa tin Galignia”) phát
hành bằng tiếng Anh năm 1814 ở Paris. Người sáng lập tờ báo là Giovanni Antonio Galignia (1752 -
1821).
[7]
Đây là dòng trích trong vở hài kịch Nỗi khổ vì trí tuệ (hồi II, lớp 5) của nhà văn, nhà ngoại
giao Nga A. X. Griboedov (1795 - 1829)
[8]
Hegel Georg Wilhelm Friedrich (1770 - 1831): triết gia Đức, người sáng tạo ra học thuyết về
phép biện chứng trên cơ sở chủ nghĩa duy tâm khách quan
[9]
Goethe Johann Wolfgang von (1749 - 1832): đại thi hào, triết gia Đức, bạn của nhà thơ
Friedrich Schiller. Hai nhà thơ này được mệnh danh là “những thế kỷ bão táp và tiến công”.
[10]
Liebig Justus von (1803 - 1873): nhà hóa học Đức, tác giả của hàng loạt công trình lý
thuyết và thực hành về nông nghiệp.