mắt, rồi khen ngợi, tâng bốc điều gì đó lên chín tầng mây hay nhấn chìm
xuống đáy địa ngục. Mọi chuyện diễn ra như thế trong ba năm trời.
Họ, anh trai tôi và người bạn kỳ lạ của anh, không phải là những chàng
trai thô lỗ, suốt ngày chè chén say sưa. Cuối năm đầu tiên, người lạ cũng
nhận ra là, Laci cũng rơi vào mối quan hệ lệ thuộc với Lajos như mẹ tôi, chị
gái Vilma và sau này, cả bản thân tôi. Giờ đây tôi có thể nói mình là người
tỉnh táo và chống chọi được lâu nhất sự hấp dẫn ác quỷ ấy; nhưng tại sao tôi
lại tâng bốc mình với niềm vui chiến thắng nhỏ nhoi này? Vâng, từ những
khoảnh khắc đầu tiên tôi đã “thấy” Lajos: nhưng tôi có vội vã đón nhận lòng
tốt của anh một cách tham lam và mù quáng hay không? Anh thật dịu dàng
và đứng đắn. Như chúng tôi nhận thấy không lâu sau đó, anh cùng với Laci
bỏ dở việc học hành trên trường đại học; anh nói – tôi nhớ những lời của
anh, vào một buổi chiều tà, anh đứng bên cửa sổ, lọn tóc quăn rủ trên vầng
trán, và như người đang liều mình cho một sự hy sinh lớn lao, những lời của
anh vang lên một cách cam chịu: – “Anh cần phải đánh đổi sự cô đơn yên
ổn và hậu hĩ của văn phòng làm việc bằng những cơ hội đầy hiểm nguy và
sôi động của đấu trường loài người”. Anh luôn nói với một giọng như thế,
tựa hồ anh đọc trong sách. Lời tuyên bố này làm tôi thấy xốn xang và hoang
mang trong lòng. Tôi cảm thấy Lajos, vì một mục đích to lớn nhưng không
rõ rệt nào đấy, đành rũ bỏ sự nghiệp của mình, vì ai hoặc một nhóm người
nào đó – có thể, vì loài người – sẽ tiếp tục chiến đấu không bằng tri thức, mà
bằng phương tiện của cuộc chiến ngày thường. Sự hy sinh này khiến tôi lo
lắng, vì trong gia đình chúng tôi, mọi người thích hơn nếu các chàng trai học
hành xong xuôi trước khi bước vào “đấu trường loài người”. Nhưng tôi tin
Lajos, con đường của anh khác, và những công cụ của anh đặc biệt. Tất
nhiên, Laci lập tức đi theo anh trên con đường đã chọn đó. Vào năm thứ ba,
họ bỏ học. Lúc đó tôi vẫn còn là một cô bé. Sau một thời gian, Laci quay trở
về “thế giới tinh thần”; với số tiền vay mượn cuối cùng bằng thế chấp của
gia đình, anh mở hiệu buôn bán sách trong thành phố. Sau những dự định
hăng hái ban đầu, anh sống qua ngày đoạn tháng bằng việc bán sách giáo
khoa và đồ dùng học tập. Bước đi này của Laci đã bị Lajos thẳng thừng phê
phán. Nhưng sau đó, khi chúng tôi bị cuốn hút vào chính trị, anh bặt tin.
