Hành tinh liên kết
Sống là liên kết. Có lúc êm dịu, nhưng thường là dữ dội.
Để tiếp tục sống, các loài sinh vật cần ăn các loài sinh vật khác, dù là
động vật hay thực vật: ăn sinh vật khác sẽ cung cấp dinh dưỡng cần thiết cho
cơ thể.
Mối liên kết này được thể hiện dưới vô số hình thức. Từ gần gũi nhất
tới xa xôi nhất. Từ chia ngọt sẻ bùi công bằng nhất tới bất công nhất.
Ta biết rằng trong mọi xã hội, kể cả những xã hội vận hành bằng tình
yêu, thì luôn luôn, hoặc gần như vẫn luôn có một người được lợi nhiều hơn
người kia.
Chính trong những thỏa hiệp sống đó, vốn đa dạng (vô cùng) và thay
đổi (liên tục), mà ta phân biệt được, để biết mình đang ở đâu, giữa cộng
sinh, hỗ sinh và ký sinh.
Cộng sinh là một mối liên kết bắt buộc còn hơn cả hài hòa giữa hai cá
thể: chúng không thể sống tách rời nhau, cá thể này không thể thiếu cá thể
kia, hoặc nhóm cá thể này không thể thiếu nhóm cá thể kia, vì cuộc sống của
chúng, vốn ít giả dối hơn chúng ta, không bị điều chỉnh bởi tôn giáo cặp đôi.
Chẳng hạn, địa y là gì?
Để sống được ở những môi trường đầy thù nghịch (lạnh, hạn hán…),
một cây nấm quyết định liên kết với một cây tảo.
Nấm nâng đỡ, bảo vệ và giữ nước; chúng tiết ra axít để phân rã các chất
khoáng rồi hấp thu.
Đổi lại, tảo quang hợp và cung cấp dưỡng chất, chủ yếu là chất đường.
Mối liên kết này đã chứng minh tác dụng của nó: hơn hai mươi nghìn loài
địa y hiện đang có mặt ở khắp nơi trên thế giới. Và chúng ta được chiêm
ngưỡng chúng với vô số màu sắc rực rỡ: ôi, những bãi biển nhuộm địa y
