Cho tới lúc này, ở vùng ngoại ô đông dân và ít tiện nghi, dịch hạch đã
giết hại nhiều người hơn so với ở trung tâm thành phố. Nhưng đột nhiên
hình như nó dịch lại gần hơn và đến ngự trị cả trong những khu phố kinh
doanh. Dân chúng đổ tội cho gió đã mang mầm dịch bệnh tới. “Gió làm cho
rối tinh lên”, tay chủ khách sạn lên tiếng.
Nhưng dẫu sao các khu phố nội thành cũng biết là đã đến lượt mình,
khi tiếng còi xe cứu thương, trong đêm tối, ngay bên cạnh và ngày một
nhiều hơn, vang lên ngoài cửa sổ như tiếng kêu ảm đạm và không thiên vị
của dịch hạch.
Ngay trong nội thành, người ta cũng đã nghĩ tới việc cách ly một vài
khu phố bị nhiễm bệnh nặng và chỉ cho phép ra khỏi đây những người có
công cụ cần thiết. Dân chúng không thể không cho biện pháp này là một sự
xúc phạm cố tình chống lại họ và, dù thế nào, bằng lối tương phản, họ cũng
cho dân những khu phố khác là những người tự do. Ngược lại, những người
này, trong những lúc khó khăn, tự an ủi mình bằng cách nghĩ ra rằng có
những người khác còn ít tự do hơn mình. “Bao giờ chẳng có kẻ bị tù hãm
hơn ta”, câu nói đó lúc bấy giờ thâu tóm lại niềm hy vọng duy nhất của mọi
người.
Cũng đâu vào quãng này, các đám cháy cũng tăng lên, nhất là trong
những khu phố ăn chơi ở cửa ngõ phía tây thành phố. Theo các nguồn tin,
những người bị cách ly kiểm dịch, điên dại khi trở về vì chết chóc và đau
thương, đã tự tay đốt cháy nhà mình với ảo tưởng là tiêu diệt được dịch
bệnh. Những hành động thường xảy ra ấy đặt từng khu phố trọn vẹn trong
mối hiểm họa thường trực vì gió rất mạnh; và chống lại chúng thật khó
khăn. Nhà chức trách giải thích là những biện pháp tẩy uế nhà cửa đủ để
loại trừ nguy cơ truyền nhiễm. Nhưng dân chúng vẫn không tin nên tỉnh
phải quyết định những hình phạt rất nặng đối với những kẻ đốt nhà vô tội
này. Và chắc hẳn cái làm cho những kẻ khốn khổ ấy lùi bước, không phải là
ý nghĩ về nhà tù, mà chính vì mọi người đinh ninh một án tù giam cũng có
nghĩa là một án tử hình vì số người chết trong nhà giam thành phố thật
khủng khiếp. Dĩ nhiên, ý nghĩ ấy không phải không có cơ sở. Vì những lý