thời lại tiêu diệt những sự liên kết truyền thống và trả cá nhân trở về với nỗi
cô đơn của họ. Cả một không khí hoang mang!
Bạn đọc có thể hình dung là tất cả những hoàn cảnh ấy, cộng với gió
trời, cũng “đốt cháy” một số đầu óc. Ban đêm, các cửa ô lại bị tấn công liên
tiếp, nhưng lần này bởi những nhóm người có vũ trang. Có tiếng súng nổ,
người bị thương và vài ba người trốn thoát. Các trạm gác được tăng cường
và những mưu đồ ấy chấm dứt khá nhanh chóng. Nhưng chúng cũng đủ thổi
bùng lên một luồng gió cách mạng dẫn tới một vài cảnh bạo lực. Người ta
cướp phá những ngôi nhà bị hỏa hoạn hay bị đóng cửa vì lý do phòng bệnh.
Thực ra, khó có thể đoán định những hành động ấy được sắp đặt sẵn. Trong
phần lớn trường hợp, một cơ hội đột ngột nào đó đưa những con người, cho
tới lúc bấy giờ đáng trọng vọng, đến những hành vi đáng chê trách nhưng
lại được người ta bắt chước ngay tức khắc. Có những kẻ mất trí nhảy bổ
vào một ngôi nhà lửa đang cháy rừng rực, ngay trước mặt chủ nhà lúc đó
đang ngây dại ra vì đau đớn. Trước thái độ sững sờ của ông ta, nhiều người
đứng xem vội theo gương mấy kẻ mất trí, và trên đường phố, tối om, dưới
ngọn lửa đám cháy, người ta thấy chạy trốn về mọi phía những cái bóng dị
dạng đi vì những ngọn lửa đang tàn dần hay vì những đồ vật chúng mang
trên vai. Chính những vụ cháy này buộc nhà chức trách coi tình trạng dịch
hạch chẳng khác tình trạng giới nghiêm và thi hành những luật lệ thích ứng.
Hai tên trộm bị bắn chết, nhưng khó có thể tin cái đó gây ấn tượng đối với
những kẻ khác, vì giữa bao nhiêu chết chóc, hai vụ hành quyết ấy hầu như
chẳng ai để ý: chỉ là một giọt nước trong biển cả. Và thực ra những cảnh
tương tự diễn lại khá thường xuyên nhưng nhà chức trách không tỏ ra muốn
can thiệp. Biện pháp duy nhất hình như tác động đến mọi người là lệnh tắt
đèn. Từ mười một giờ tối, đắm chìm trong bóng đêm thăm thẳm, thành phố
im lặng như tờ.
Dưới ánh trăng, trải dài những bức tường trắng nhờ nhờ và những
đường phố thẳng tắp, không có lấy một mảng đen của một thân cây, một
tiếng chân bước của người dạo chơi hay một tiếng chó sủa. Cả một đô thành
rộng lớn im lìm chỉ còn là một tập hợp những khối lập phương nặng nề, bất
