bởi vì chưa bao giờ ông thấy một người bị căngxe chết về tai nạn ôtô” Dù
đúng, dù sai, ý nghĩ đó cũng làm cho Côtta vui vẻ. Điều duy nhất hắn không
muốn, là phải cách biệt người khác. Hắn muốn thà bị bao vây cùng với tất
cả mọi người còn hơn là bị cầm tù một mình. Khi có dịch hạch, thì không
còn vấn đề điều tra bí mật, hồ sơ, phiếu theo dõi, thẩm vấn kín và bắt giam
ngay tức thì. Nói đúng ra, không còn có cảnh sát, không còn những tội
phạm cũ hay mới, không còn những kẻ phạm pháp, chỉ còn những người bị
kết án đang chờ lệnh ân xá hết sức độc đoán, và trong những người đó, có
cả bản thân bọn cảnh sát nữa. “Thế đấy, và vẫn theo cách lý giải của Taru,
Côtta có cơ sở để nhìn những dấu hiệu kinh hoàng và bối rối của đồng bào
chúng tôi với cái vẻ thỏa mãn rộng lượng và thông cảm mà chúng ta có thể
diễn tả bằng câu: “Các anh cứ nói đi, tôi biết cái đó trước các anh cơ”.
“Tôi bảo hắn cách duy nhất để khỏi bị tách biệt khỏi người khác, xét
cho cùng, là có một lương tâm trong sạch, nhưng hắn không nghe, hắn nhìn
tôi một cách dữ tợn và nói: “Nếu thế thì không bao giờ ai ở với ai cả”. Rồi
lại nói tiếp: “Thế đấy, tôi xin nói với ông như vậy. Cách duy nhất để làm
người ta sát cánh bên nhau, là lại đem dịch hạch đến cho họ. Ông hãy nhìn
xung quanh xem”. Và thực ra, tôi hiểu lắm hắn muốn nói gì, hiểu lắm cuộc
sống hôm nay đối với hắn hạnh phúc biết chừng nào. Làm sao hắn lại
không nhận biết lúc đó những sự phản ứng vốn là của bản thân hắn; sự cố
gắng của mỗi người để có tất cả mọi người với mình; sự ân cần trong khi
chỉ dẫn cho một người khách lạc đường lúc này và nỗi bực bội đối với
người đó những lần khác; thái độ vội vã của những kẻ đổ xô tới những
khách sạn sang trọng, lòng mãn nguyện của họ được đến và được lưu lại ở
đấy; sự chen chúc lộn xộn của những kẻ hằng ngày nối đuôi nhau trước các
rạp chiếu bóng, ùa vào đông nghịt trong mọi rạp hát và cả các tiệm nhảy,
tràn ra như một triều nước vỡ bờ ở mọi nơi công cộng; sự trốn tránh mọi
tiếp xúc, nỗi thèm khát thịt da con người đẩy người này tới người khác, cùi
tay này tới cùi tay nọ, và giới này tới giới kia? Côtta biết tất cả cái đó trước
họ, đó là điều hiển nhiên. Trừ phụ nữ, bởi vì với đầu óc hắn… Và tôi nghĩ
