kinh hoàng, nên hắn cho rằng những người khác đến lượt họ cũng trải qua
nỗi kinh hoàng ấy là điều bình thường. Nói chính xác hơn, lúc đó, nỗi kinh
hoàng đối với hắn sẽ dễ chịu đựng hơn là nếu phải nếm trải một mình.
Chính đó là chỗ hắn sai lầm và khiến hắn khó hiểu hơn những người khác.
Nhưng dẫu sao, cũng chính chỗ đó hắn đáng được người ta tìm hiểu hơn
những người khác”.
Cuối cùng, những trang sổ tay của Taru kết thúc bằng một câu chuyện
minh họa cho cái nhận thức kỳ cục cùng một lúc của cả Côtta lẫn những
người bị dịch hạch. Câu chuyện hầu như làm sống lại bầu không khí gay go
của thời kỳ này và vì vậy người kể chuyện ở đây dành cho nó một vị trí
quan trọng.
Taru và Côtta đến nhà hát ôpêra thành phố, nơi đang diễn vở Orphê và
Oriđinxor
[1]
. Côtta mời Taru đi xem. Đây là một đoàn đến biểu diễn ở thành
phố vào mùa xuân năm có dịch hạch. Bị dịch bệnh giữ lại, đoàn bắt buộc,
sau khi thỏa thuận với nhà hát ôpêra của thành phố, diễn lại vở kịch mỗi
tuần một lần. Thế là, đã mấy tháng nay, mỗi tối thứ sáu, nhà hát thành phố
lại vang lên những lời than vãn thiết tha của Orphê và những lời kêu cứu
tuyệt vọng của Oriđixơ. Tuy nhiên, vở diễn vẫn được công chúng hâm mộ
và thu lợi lớn. Chọn những dãy ghế đắt tiền nhất, Côtta và Taru ngồi ở phía
trước sân khấu chật ních những người trang nhã nhất trong số đồng bào
chúng tôi. Ai cũng lo vào để kiếm chỗ. Trong luồng ánh sáng chói chang
trước khi kéo màn, và trong lúc các nhạc công nhẹ nhàng hòa tấu, thì những
cái bóng người nổi lên rõ nét, chuyển từ hàng ghế này sang hàng ghế khác,
nghiêng mình một cách duyên dáng. Trong tiếng lao xao của những câu
chuyện thanh tao, người ta lấy lại niềm tin mà chỉ trước đây vài tiếng, trên
những ngả đường tối tăm trong thành phố, họ thấy thiếu trong lòng. Áo
quần đã xua đuổi dịch hạch.
Trong suốt màn đầu, Orphê than vãn một cách dễ dàng, vài ba thiếu
phụ duyên dáng bình luận về nỗi bất hạnh của chàng, và tiếng nhạc cất lên
ca ngợi mối tình. Cử tọa hưởng ứng nồng nhiệt nhưng kín đáo. Hầu như
người ta không chú ý là Orphê đưa vào trong giọng hát của mình trong màn
