Ođilơ
[3]
được mở ra hằng ngày, và bao giờ cũng có kết quả. Và cái còn lại
chung cho tất cả các lời tiên tri là cuối cùng chúng đều làm cho người ta
yên lòng. Duy chỉ riêng dịch hạch thì không.
Thế là đối với đồng bào chúng tôi, mê tín thay thế tôn giáo, và vì vậy,
hôm Panơlu thuyết giáo, thính giả chỉ ngồi hết ba phần tư nhà thờ. Tối hôm
đó, khi Riơ tới, thì gió luồn qua các cánh cửa tự động, tha hồ tung hoành
giữa những đám cử tọa. Ông ngồi và nhìn thấy cha Panơlu bước lên giảng
đài trong một ngôi nhà thờ im lìm, lạnh lẽo, giữa một cử tọa hoàn toàn chỉ
gồm đàn ông. Cha Panơlu nói, giọng dịu dàng và cân nhắc hơn buổi trước
và nhiều lần, thính giả thấy ông ngập ngừng trong lúc nói. Điều kỳ lạ hơn,
là ông không còn nói “các con”, mà là “chúng ta”.
Nhưng giọng nói ông mỗi lúc một thêm vững vàng. Ông bắt đầu nhắc
lại là, từ nhiều tháng nay, dịch hạch đã đến với chúng tôi, là giờ đây, chúng
tôi biết nó rõ hơn vì đã từng thấy nó bao nhiêu lần “ngồi” vào bàn ăn chúng
tôi hay các đầu giường người thân của mình, thấy nó đi bên cạnh hay chờ
mình đến ở chỗ làm việc, vì vậy, giờ đây, có lẽ chúng tôi có thể đón nhận
tốt hơn điều mà nó không ngừng nói đi nói lại với mình, nhưng trong cơn
thảng thốt đầu tiên, có thể chúng tôi chưa nghe được rõ. Điều mà trước đây,
cũng ở chỗ này, cha Panơlu đã từng thuyết giáo, đến nay vẫn đúng - hoặc ít
ra ông cũng tin như vậy. Nhưng cũng có thể - như điều đó từng xảy ra đối
với mọi người, và ông uất ức đập vào ngực - ông đã nghĩ và nói ra điều đó
trong khi thiếu tình thương. Tuy nhiên, điều vẫn đúng là bao giờ, trong mọi
việc, cũng có cái cần ghi nhớ. Thử thách đau đớn nhất vẫn là “cái lộc” cho
người tín đồ đạo Cơ đốc. Và cái mà trong trường hợp này, người tín đồ ấy
phải tìm kiếm, chính là cái lộc của mình, nó ra làm sao, và làm thế nào để
tìm thấy nó.
Vào lúc này, xung quanh Riơ, mọi người tìm cách ngồi thật khoan
khoái, ngã người ra sau lưng ghế. Một cánh cửa có đệm đập khẽ, có ai đó
giữ nó lại. Và Riơ, lãng ý đi vì chút tiếng động ấy, chỉ loáng thoáng nghe
Panơlu tiếp tục thuyết giáo. Đại thể ông ta nói là không nên tìm cách lý giải
cho mình cảnh tượng dịch hạch, mà nên cố gắng rút ra bài học có thể rút ra