Ông xin cái giá chữ thập treo trên đầu giường và, khi có trong tay, ông
quay đi để nhìn.
Ở bệnh viện, Panơlu không hề hé răng. Ông phó mặc cho mọi sự săn
sóc, điều trị, tựa một vật vô tri vô giác, nhưng tay vẫn nắm chặt cái giá chữ
thập. Tuy thế, ca của ông vẫn nhập nhằng. Trong óc Riơ vẫn bán tín bán
nghi. Là dịch hạch nhưng lại không phải là dịch hạch. Vả lại, đã ít lâu nay,
hình như nó thích thú đánh lạc hướng những sự chẩn đoán. Nhưng trong
trường hợp Panơlu, tình hình về sau chứng minh rằng sự ngờ vực đó là
không quan trọng.
Cơn sốt tăng lên. Tiếng ho mỗi lúc một khàn thêm và hành hạ người
bệnh suốt cả ngày. Cuối cùng, buổi tối, Panơlu khạc ra cái cục làm ông ngạt
thở. Nó đỏ hỏn. Giữa lúc cơn sốt lên cao, Panơlu ánh mắt vẫn lạnh lùng và
sáng hôm sau, khi thấy ông đã chết, nửa người thõng ra ngoài giường, ánh
mắt không thể hiện gì hết. Trên tấm phiếu bệnh của ông, có ghi: “Ca không
rõ ràng”.
Lễ Các Thánh
[5]
năm ấy không như các năm khác. Dĩ nhiên, thời tiết
có thuận. Nó thay đổi đột ngột và bỗng nhiên những ngày nắng muộn mằn
nhường chỗ cho những ngày dịu mát. Cũng như những năm khác, giờ đây,
gió lạnh thổi liên hồi kỳ trận. Những đám mây lớn ùn từ chân trời này sang
chân trời khác, phủ bóng lên những ngôi nhà và sau khi mây bay qua, ánh
sáng lạnh lẽo vàng rực của bầu trời tháng mười một lại ập xuống. Những
chiếc áo mưa đầu tiên đã xuất hiện. Nhưng người ta nhận thấy nhiều, rất
nhiều những tấm vải tráng cao su óng ánh. Quả là báo chí kể lại rằng, hai
trăm năm trước đây, trong những vụ dịch hạch lớn ở phía nam, các thầy
thuốc mang vải tráng dầu để phòng bệnh. Các cửa hiệu lợi dụng cơ hội để
bán ra một lô quần áo không còn hợp thời trang, nhưng nay ai nấy đều hy
vọng chúng có khả năng miễn dịch.
Tuy nhiên, tất cả những dấu hiệu thời tiết ấy vẫn không thể làm người
ta quên là các nghĩa trang, chẳng có ai thăm viếng. Những năm trước, các
toa xe điện đều ngát mùi hoa cúc, và hàng đoàn phụ nữ đến những nơi
