Dĩ nhiên, báo chí tuân theo mệnh lệnh nhận được là phải lạc quan với
bất kỳ giá nào. Đọc báo, người ta thấy đặc điểm của tình hình là “tấm
gương bình tĩnh và dũng cảm đáng xúc động” của dân chúng. Nhưng trong
một thành phố hoàn toàn khép kín, trong đó không thể bưng bít được gì hết,
không một ai bị đánh lừa về “tấm gương” của cả cộng đồng. Và muốn có
một khái niệm chính xác về sự “bình tĩnh và dũng cảm” báo chí nêu lên, chỉ
cần bước vào một nơi kiểm dịch hay một trại cách ly do cơ quan Nhà nước
tổ chức. Có thể là người kể chuyện ở đây, bị gọi đến chỗ khác, không được
biết những nơi đó. Cho nên chỉ xin viện dẫn lời thuật lại của Taru.
Thật vậy, trong sổ tay. Taru kể lại một buổi anh cùng Rămbe đến thăm
trại cách ly trên sân vận động thành phố. Sân vận động nằm sát cửa ô, một
phía ngoảnh ra đường xe điện, một phía ra những khu đất hoang chạy dài
tận chân đồi nơi thành phố được xây dựng. Bao quanh sân là những bức
tường cao bằng ximăng và chỉ cần đặt người gác ở bốn cửa ra vào là bệnh
nhân không sao bỏ trốn được. Và tường cũng ngăn cản không cho người
phía ngoài, do tò mò, quấy nhiễu những người khốn khổ bị cách ly kiểm
dịch. Trái lại, những người này, suốt ngày, nghe, tuy không nhìn thấy,
những chuyến xe điện chạy qua, và khi nghe tiếng ồn ào náo nhiệt trên xe,
đoán được giờ đến sở hay giờ tan sở của viên chức. Họ thấy cuộc sống, mà
họ bị loại trừ ra khỏi, vẫn tiếp diễn chỉ cách mình có vài mét, và những bức
tường ximăng chia cắt hai thế giới còn xa lạ với nhau hơn là những thế giới
trên hai hành tinh khác nhau.
Taru và Rămbe đến sân vận động vào một buổi chiều chủ nhật. Cùng
đi với họ có Gôngzalex, anh chàng chơi bóng đá, mà Rămbe đã tìm gặp lại
và cuối cùng anh ta nhận lời luân phiên canh gác sân vận động. Rămbe phải
giới thiệu anh ta với quản lý trại. Lúc họ gặp nhau, Gôngzalex bảo Taru và
Rămbe là trước khi có dịch hạch, đúng vào giờ này, anh ta ăn mặc để ra sân
thi đấu. Nhưng bây giờ, sân vận động đã bị trưng dụng không còn thi đấu
được nữa, Gôngzalex cảm thấy và có vẻ hoàn toàn thất nghiệp. Đấy là một
trong những lý do anh nhận canh gác, với điều kiện chỉ vào những ngày
cuối tuần không thôi. Trời ít mây và, ngước mắt lên, Gôngzalex với thái độ
