Dĩ nhiên, trong nhiều nhà, cửa vẫn kín mít và có những gia đình sống
lặng im trong buổi tối hôm đó, trong khi những gia đình khác không ngớt
hò reo. Tuy nhiên, đối với nhiều người đang chịu cảnh tang tóc này niềm an
ủi cũng thật sâu lắng, hoặc vì không còn canh cánh nỗi lo sợ những người
thân khác bị cướp đi, hoặc vì không còn phấp phỏng về sự an toàn của
chính bản thân mình.
Nhưng không chối cãi gì nữa, còn xa lạ hơn cả với niềm vui chung là
những gia đình, và đúng lúc đó, còn một người thân đang phải đối phó với
dịch bệnh trong bệnh viện, và những gia đình, ở khu cách ly kiểm dịch hay
ở nhà, đang chờ mong tai họa chấm dứt hẳn đối với gia đình mình như nó
đã chấm dứt đối với các gia đình khác. Dĩ nhiên nó cũng hy vọng nhưng chỉ
mới là một niềm hy vọng ấp ủ: họ đâu dám uống cạn ly khi chưa có quyền
thực sự? Và chới với giữa khắc khoải và mừng vui, sự chờ mong ấy, buổi
thức đêm âm thầm ấy đối với họ lại càng bội phần đau đớn trong nỗi vui
mừng chung.
Nhưng những ngoại lệ này không hề làm giảm niềm vui của những
người khác. Dĩ nhiên dịch hạch chưa chấm dứt và phải chờ nó chấm dứt.
Nhưng trong mọi đầu óc, người ta đã hình dung, sớm đi những mấy tuần
những đoàn xe lửa vừa kéo còi vừa chạy trên những con đường dài vô tận,
và những con tàu rạch sóng trên những mặt biển sáng ngời. Rồi đây, đầu óc
người ta có thể tỉnh táo hơn và những sự ngờ vực lại có thể nảy sinh. Nhưng
lúc này, toàn thành phố chuyển động, rời bỏ những chốn âm u, lạnh lẽo và
im lìm đã từng trói chặt chân nó, để cuối cùng cất bước với những người
còn sống sót. Tối hôm đó, Taru và Riơ, Rămbe và những người khác nữa
bước đi giữa đám đông và dũng cảm thấy như bước chân mình bị hẫng. Rời
khỏi các đại lộ đã một lúc lâu, Taru và Riơ vẫn nghe niềm vui ấy đuổi theo
họ, kể cả lúc, trên những con đường nhỏ vắng vẻ, họ đi dọc những ô cửa sổ
đóng kín mít. Và chính vì mệt mỏi, họ không thể tách được nỗi đau âm ỉ
còn kéo dài sau những cánh cửa sổ khỏi niềm vui đang tràn ngập những phố
phường lân cận. Nay mai, trong những ngày thành phố thoát khỏi dịch
bệnh, chắc hẳn có cả tiếng cười lẫn nước mắt.
