hạnh phúc hiện tại hay vì một nỗi đau kìm nén quá lâu, nhưng ít ra cũng
biết chắc những giọt lệ ấy ngăn không cho anh kiểm tra xem cái khuôn mặt
đang ngã trên vai mình có phải là khuôn mặt anh hằng biết bao ao ước, hay
trái lại là của một người đàn bà xa lạ. Sau này, anh sẽ biết nỗi lòng ngờ vực
của mình có xác thực hay không. Còn lúc này, anh muốn làm như tất cả
những người xung quanh: họ có vẻ tin rằng dịch hạch có thể đến và có thể
ra đi, nhưng lòng con người thì không vì vậy mà thay đổi.
Sát bên nhau, mọi người trở về nhà, không nhìn thấy gì khác trên đời.
Với vẻ mặt chiến thắng dịch bệnh, họ quên hết mọi nỗi đau, quên cả những
người đồng hành bất hạnh vì không thấy ai ra đón nên đành trở về, nơm nớp
lo sợ mối ngờ vực trong lòng sau bao ngày xa vắng sẽ trở thành sự thật. Đối
với những người nỗi đau còn roi rói này cũng như đối với những người
đang xót xa nhớ lại hình bóng người thân đã mất thì tình hình khác hẳn và
nỗi đau ly biệt lên tới cực điểm. Đối với họ, những người mẹ, những người
chồng, người vợ, người yêu, những người không còn bao giờ chia sẻ niềm
vui với người thân giờ đây đang lạc loài trong một cái hố vô danh hay tan
biến trong một đống tro tàn, thì dịch hạch vẫn tồn tại.
Nhưng ai nghĩ tới những cảnh cô đơn ấy? Trưa đến, mặt trời chiến
thắng những luồng gió lạnh thổi ào ạt từ sáng sớm, liên tiếp đổ xuống thành
phố những luồng ánh sáng bất động. Thời gian như chững lại. Trên các đỉnh
đồi, đại bác các chiến lũy gầm vang không ngớt trong một bầu trời im ắng.
Cả thành phố đổ ra đường ăn mừng cái giờ phút bị dồn nén này, khi thời
điểm đau thương kết thúc nhưng thời điểm lãng quên chưa bắt đầu.
Khắp nơi, người ta nhảy múa. Ngày một ngày hai, lưu lượng giao
thông tăng lên dữ dội và ôtô, ngày một nhiều hơn, đi lại khó khăn trên
những đường phố chật ních. Chuông thành phố gióng giả đổ hồi suốt buổi
chiều, vang rền cả một bầu trời màu xanh với ánh sáng vàng rực. Trong nhà
thờ, người ta cầu kinh tạ ơn Chúa. Nhưng đồng thời, những nơi vui chơi
đông nghịt người thì không còn chen chân nổi và các quán cà phê, không
nghĩ tới tương lai, đem dốc hết những chai rượu cuối cùng. Trước quầy
rượu, chen chúc những người cùng trong một trạng thái kích động như
