Riơ hỏi Grăng có phải anh làm việc cho tòa thị chính không. Grăng
đáp là không: anh làm việc cho chính mình.
- A! Riơ nói để cho có nói, công việc có tiến triển không?
- Tất nhiên là có, từ bao ngày tháng tôi đã bỏ công sức vào đó. Mặc dù,
ở một mặt khác, chẳng tiến bộ được bao nhiêu.
- Nhưng, tóm lại, là vấn đề gì vậy? Bác sĩ dừng bước và hỏi.
Grăng lúng búng trong miệng trong lúc sửa lại chiếc mũ tròn trên đôi
tai to tướng. Và Riơ hiểu hết sức mơ hồ là có một cái gì đó thuộc phạm vi
phát triển một nhân cách. Nhưng anh chàng nhân viên đã từ giã họ và đi
ngược đại lộ sông Marnơ, dưới rặng cây vả, dáng đi vội vàng. Đến trước
cửa phòng thí nghiệm, Côtta nói với bác sĩ là muốn gặp ông để nhờ ông
khuyên giải. Tay mân mê tờ giấy thống kê trong túi, Riơ bảo hắn đến phòng
khám, nhưng lại thay đổi ý kiến, nói với hắn ngày mai ông sẽ đến khu phố
hắn và vào cuối buổi chiều sẽ đến thăm hắn.
Chia tay Côtta, bác sĩ thấy mình nghĩ tới Grăng. Ông hình dung anh ta
giữa một nạn dịch hạch, không phải nạn dịch hạch hiện nay - chắc hẳn
không nghiêm trọng - mà là giữa một trong những nạn dịch hạch nghiêm
trọng nhất của lịch sử. “Đây là loại người được miễn trừ trong những
trường hợp ấy”. Ông nhớ có đọc ở đâu đó là dịch hạch không đụng tới
những thể chất yếu đuối và chủ yếu hủy hoại những cơ thể cường tráng. Và
tiếp tục suy nghĩ về Grăng, ông thấy anh chàng nhân viên này có chút ít
dáng dấp bí ẩn.
Thật vậy, thoạt nhìn, Giôdep Grăng chỉ có dáng dấp một tiểu viên chức
thị chính. Người cao và gầy, anh như “bơi” giữa đám quần áo mà bao giờ
anh cũng chọn thật rộng, với cái ảo tưởng như thế thì dùng được bền hơn.
Răng hàm dưới hầu như con nguyên, nhưng răng hàm trên thì mất hết. Bởi
vậy khi cười - nụ cười chủ yếu nâng môi trên lên - miệng anh trở thành như
một cái lỗ hang tối om. Nếu thêm vào bức chân dung ấy dáng dấp của một
anh chàng học sinh chủng viện, cái lối đi nép sát vào tường và lọt thỏm vào
cửa, cái mùi vị hầm nhà và ám khói, tất cả cái điệu bộ vô thưởng vô phạt,
