ĐIỆN BIÊN PHỦ - 170 NGÀY ĐÊM BỊ VÂY HÃM - Trang 143

Mặc dầu pháo bắn, số quân bước ra khỏi hầm vẫn đông. Họ làm việc ngoài
trời chỉ mang theo xẻng cuôc, khơi sâu thêm chiến hào, đào thêm hào giao
thông nối từ hầm này sang hầm khác, khoét thêm hàm ếch trong vách hầm.

Đó đây ở khắp mọi nơi là những binh lính đi lẻ, tìm kiếm vật liệu để củng
cố công sự, chống sạt lở, đắp thêm vài centimét đất trên nóc hầm. Người
lính nào còn phải nằm dưới lều bạt cũng sẵn sàng trả cả một tháng lương
cho bất cứ ai tìm giúp cho mình một thùng gỗ, một túi đất, một cọc rào để
có phương tiện chống đỡ.

Le Pajolec chào hàng :

- Nhìn này ! Tớ kiếm được những thùng sắt đã đựng đạn pháo.

Người tìm mua vội vồ lấy, hớn hở cắp dưới nách những vỏ đạn pháo bằng
cát-tông. Anh ta sẽ đổ đất vào những ống giấy này rồi đặt sát vách hào. Đây
chỉ là một sự đề phòng có tính chất tâm lý. Trung úy trung đội trưởng
Clément nhận xét như một nhà triết học :

- Quả đạn nào bắn trúng thì vẫn trúng !

Và nhà triết học này đã đắp một lớp đất dày tới 25 centimét trên nóc hầm
của mình.

Le Pajolec bình luận :

- Dày cộm như vậy , trung úy sẽ như người điếc, không nghe thấy tiếng
pháo rơi.

Trung úy Clément là một nhân vật kỳ cục. Một bộ mặt hình tam giác, trán
nở, cằm nhọn, trên đầu là mớ tóc dày lượn như những làn sóng đẫm nước
mưa. Một cặp kính mắt rất dày khiến ông giống như một con cú. Nhưng