ĐIỆN BIÊN PHỦ TỪ GÓC NHÌN CỦA NGƯỜI LÍNH PHÁP - Trang 139

hòa bình ở Đông Dương sẽ phải thông qua đối thoại với Liên Xô, Trung
Quốc và các đại diện của Bắc Việt Nam. Những hậu quả thấy trước được
của hội nghị bàn tròn Béclin không qua mắt được Nava: "Chắc chắn là
quyết tâm chiếm Điện Biên Phủ sẽ được quyết định ngay sau ngày diễn ra
Hội nghị Béclin. Niềm tin của chúng tôi đã hình thành trong quá trình giải
mã các bức điện đã được trao đổi rất dày lúc đó”.

Trước ủy ban điều tra, Caxtơri tự tin, nói thêm: "Không có Hội nghị Béclin,
có lẽ thực sự Việt Minh không tấn công Điện Biên Phủ. Nếu các ông đứng
vào địa vị những người đã 18 năm nay sống trong hoàn cảnh bí mật (...), đã
đạt được việc thành lập một lực lượng chủ lực gồm bảy sư đoàn và nói:
"chiến đấu còn lâu dài thì họ chẳng liều lĩnh gì để làm gãy vỡ ba hoặc bốn
sư đoàn của họ ở Điện Biên Phủ. Và chỉ sau Hội nghị Béclin khi có lời hẹn
rằng sẽ bàn cãi ở Giơnevơ...

- Vào giữa tháng hai, Chủ tịch Catơru ngắt lời.

- Vâng, thưa tướng quân. Nếu không có việc đó tôi đã bị một cuộc tấn công
giương đông kích tây, như họ vẫn thường làm trong những trường hợp như
thế, và rồi họ sẽ nói. "Họ đã rút một điểm tựa. Thấy chưa, chúng ta mạnh
hơn người Pháp mà”.

Những bức thư của thiếu tá Va đô gửi cho vợ đã cho thấy sự tồn tại của một
cung thăng có lợi cho hòa bình. Vào cuối thời kỳ hai chiến đấu ở Việt Nam
tinh thần hăng hái không còn như cũ nữa. Ngày 7-1, Va đô thổ lộ với vợ:
"Một sĩ quan đã từ Hà Nội trở về. Ở đấy mọi người đang nói đến hòa bình
hoặc chấm dứt xung đột trong một tháng nữa”.

Trong một bức thư khác, Va đô tỏ ra sốt ruột: "Anh không rõ đã có đàm
phán chưa nhưng anh hy vọng người ta phải làm càng nhanh càng tốt vì
cuộc chiến tranh này đã phải trả giá khá đắt rồi" (ngày 28-l).