ĐIỆN BIÊN PHỦ TỪ GÓC NHÌN CỦA NGƯỜI LÍNH PHÁP - Trang 567

của tiểu đoàn 3, trung đoàn 3 Angiêri, Máctanh bị thương lần đầu vào ngày
25-3 và nếu chiếc Đacôta của thiếu tá Blăngsê đã cất cánh lại, thì viên hạ sĩ
quan này đã ở trong một bệnh viện Hà Nội từ lâu rồi.

Được săn sóc ở trạm giải phẫu Ginđrây, Mác tanh vừa mới bình phục thì
được gửi xuống Đôminíc 3 từ ngày 8-4 để trở lại chức vụ ở đại đội Philôđô.
Ngày 1-5, khi đại úy Perê thuộc tiểu đoàn 6 dù thuộc địa đến, Máctanh ở
lại. Đêm sau Việt Minh tấn công và bắt được Perê. Bị một băng tiểu liên
bắn trúng, bị bỏ lại vì tưởng đã chết, Máctanh lê đến một hầm trú ẩn và ngã
gục ở đó. Không được chăm sóc, không có cáng, không nước, không thức
ăn. Bộ dội Việt Minh đi qua, đôi khi dừng lại, chui vào hầm khi những làn
đạn pháo của Pháp quá chính xác và rồi lại rời đi không để ý đến người bị
thương. Sự dửng dưng.

“Đầy bất hạnh, Máctanh nói, tôi bị bệnh kiết lỵ, gây cho tôi muôn ngàn khó
khăn mỗi khi giải quyết những nhu cầu tự nhiên. Tình trạng đó buộc tôi
phải tập luyện mệt đến lả người càng làm tăng thêm những nỗi đau đớn của
tôi. Rồi dòi sinh ra trong các vết thương của tôi nhiều nhung nhúc đến nỗi
tôi có cảm giác là mình sẽ bị nuốt sống”.

Thế mà anh ấy vẫn sống sót. Một ngày, hai ngày, ba ngày... Bảy ngày chỉ
gặm một miếng bánh quy mốc tìm được trong một cái túi, liếm các vách
hào khi nước mưa chảy vào, nhưng không được săn sóc, luôn luôn không
được săn sóc. Rồi đến ngày 7-5 nhưng làm sao anh ấy biết được là ngày 7-
5? - Các đồng đội của anh đã xuất hiện, nói chuyện với anh và đưa anh ra
khỏi cái bãi đầm ấy. Anh đi chân không, tưởng anh đã chết hoặc gần chết,
người ta đã lấy đi đôi giày của anh. Zanenli và Hécvuiét kéo anh đi. Người
ta mang đến cho anh một mũ sắt nước sông và anh uống một hơi. Với sự
giúp đỡ của trung sĩ nhất Bônôpêra, cũng là người của tiểu đoàn 3, trung
đoàn 3 Angiêri, họ lại ra đi cùng với người bị thương, đẩy anh đi, mang anh
cho đến một trạm nghỉ mà họ hy vọng có thể giao anh cho một tù binh là
bác sĩ. Cả ba người đã cứu sống anh. (Chú thích: Bị thương ở ngực, ở cánh