Ngay sau khi tới ở Huế, gia đình Phạm Xuân Ẩn bắt đầu thăng
tiến từ
những người lao động chân tay
lên hàng viên chức thuộc địa.
Trong khi Phạm Xuân Hùng, trưởng tộc, là một nghệ nhân kim
hoàn, chuyên chế tác vàng bạc thành những hình cây cối và chim
thú tinh tế đến nỗi chúng sống động như thật, thì các con ông lại sử
dụng vị trí của mình tại triều đình để đảm bảo cho những công việc
như làm giáo viên hay làm quan lại. Trường học nằm dưới sự điều
hành của ông nội Phạm Xuân Ẩn, ông Phạm Xuân Dương, là một
trong những trường đầu tiên trên cả nước dạy chữ quốc ngữ, thứ
chữ viết hiện đại của người Việt Nam - một kiểu chữ dựa vào bộ
chữ cái Latin do giáo sĩ người Pháp Alexandre de Rhodes phát triển
vào thế kỷ 17. Hệ thống chữ viết ban đầu của người Việt Nam, chữ
Nôm, dựa trên các chữ Hán truyền thống, bị người Pháp cấm sử
dụng năm 1920. Trường của ông Dương là một phần của chiến lược
khởi động lại lịch sử của Việt Nam từ năm số không. Với chữ viết và
một nền văn học mới, Việt Nam trở thành một trong số ít quốc gia
châu Á sử dụng bộ chữ cái Latin. Để giúp nhào nặn lại ý thức của
các thần dân châu Á của mình, Pháp đưa máy chém vào Việt Nam
và bắt đầu
sử dụng nó với một sự hăng hái cách mạng
. Cuối cùng
thì người Pháp thất bại trong việc áp đặt ý chí chính trị của họ vào
Việt Nam, nhưng cuộc cách mạng về ngôn ngữ của họ lại là một
thành công. Một đất nước trước kia hầu hết là mù chữ, xuất phát từ
khó khăn trong việc nắm vững nghệ thuật viết chữ Hán, bây giờ hầu
như cơ bản đều đã biết chữ.
Người chú của Phạm Xuân Ẩn cũng là hiệu trưởng một trường
tiểu học. Một người chú khác trở thành viên chức làm việc cho sở
dây thép, trong khi cô của ông kết hôn với một agent technique khác,
người, cũng giống như cha của Phạm Xuân Ẩn, đã tốt nghiệp Đại
học Đông Dương ở Hà Nội. Hẳn nhiều người nghĩ gia đình thành
đạt và đầy triển vọng thăng tiến của Phạm Xuân Ẩn sẽ cảm thấy
chịu ơn những thế lực đã đào tạo và thuê họ làm việc, nhưng gia
đình ông đã chống lại chứ không ủng hộ người Pháp. Họ điều hành
