Khi Pháp cử viên tướng xuất sắc nhất của họ là Jean de La re de
Tassigny sang để triển khai kế hoạch mới chống lại Việt Minh, Phạm
Xuân Ẩn và các bạn học chào đón de La re năm 1950 bằng một loạt
các cuộc biểu tình trên đường phố. “Tôi là một trong những người tổ
chức. Bởi vì tôi biết cách lẩn tránh cảnh sát. Tôi không bị bắt giữ hay
bị giết. Tôi đã gặp may. Nhiều người tổ chức khác không được may
mắn như vậy.”
Chính trong những cuộc biểu tình Trần Văn Ơn mà Phạm Xuân
Ẩn bắt đầu làm việc với bác sĩ Phạm Ngọc Thạch, một bác sĩ y khoa
đào tạo tại Pháp và là một đảng viên Đảng Cộng sản, người “phụ
trách công tác vận động trí thức và chính trị hóa phong trào học sinh
sinh viên” ở Nam Kỳ. Là một chuyên gia về lao phổi, sau này Phạm
Ngọc Thạch còn là bác sĩ riêng của Chủ tịch Hồ Chí Minh và bộ
trưởng Y tế chính phủ Bắc Việt Nam. (Nguyên nhân gây tử vong số
một cho các chiến sĩ cộng sản trong kháng chiến chống Pháp và Mỹ
là sốt rét. Về sau bác sĩ Phạm Ngọc Thạch qua đời vì sốt rét năm
1968 khi ông đang ở trong rừng tìm cách chữa căn bệnh này.)
Phạm Xuân Ẩn đã được giới thiệu với bác sĩ Phạm Ngọc Thạch
qua một người bạn học, Đỗ Ngọc Thạnh, người được biết đến chủ
yếu qua bí danh là Ba. “Anh ấy là người lãnh đạo lực lượng sinh
viên ở Sài Gòn, trước khi anh ấy bị an ninh Pháp bắt giữ. Chúng tra
tấn anh ấy đến chết và ném xác xuống sông Sài Gòn. Tôi vô cùng
đau đớn khi bạn mình bị giết.” Là một đảng viên Đảng Cộng sản từ
năm 17 tuổi, Ba đã bồi dưỡng cho Phạm Xuân Ẩn về hệ tư tưởng xã
hội chủ nghĩa. Anh cũng là một thành viên của Câu lạc bộ Marxist
tại Sài Gòn, sinh hoạt tại nhà của nhà giáo người Pháp Georges
Boudarel. Về sau Boudarel cũng vào bưng gia nhập cùng những
người cộng sản, và làm việc cho bác sĩ Phạm Ngọc Thạch.
“Ba đưa cho tôi tất cả các loại sách do Editions Sociales xuất bản
tại Pháp.
Cuốn sách đầu tiên tôi đọc là L’économie (Kinh tế học). Sau đó tôi
đọc về lịch sử Đảng Bolshevik và tư tưởng của Lenin. Tôi không
