bố trí cho đến khi người này hy sinh năm 1947 hay 1948 gì đó. Tại
đám tang, Pauline khăng khăng đòi phủ quan tài bằng lá cờ cách
mạng, lá cờ đỏ có ngôi sao vàng lớn ở giữa.”
Tôi hỏi Phạm Xuân Ẩn xem ông còn giữ bức ảnh hay tài liệu nào
ghi lại thời điểm ông vào Đảng không.
“Không, không ai ký vào bất kỳ thứ gì hết,” ông nói. “Đó chỉ là
một buổi lễ đơn giản. Đây chính là lý do tại sao sau này rất nhiều
người không có cách nào để chứng minh rằng họ là đảng viên. Họ
lại phải trải qua toàn bộ quá trình đó từ đầu. Người giao thông liên
lạc của tôi, bà Nguyễn Thị Ba, phải vào Đảng tới ba lần, mặc dù bà
ấy đã làm việc cho những người cộng sản từ khi còn là một thiếu nữ
18 tuổi.”
Khi không mời Phạm Xuân Ẩn uống trà ăn bánh và giới thiệu cho
những cô gái có thể cưới làm vợ, những cấp trên cộng sản của ông
có thể rất nghiêm khắc. Họ đánh một dấu đen về ông. Ông là một
địa chủ thu tô từ người nông dân, một kẻ tiểu tư sản chuyên bóc lột
giai cấp công nhân. Khi được miêu tả bởi những tác giả Việt Nam
viết tiểu sử về ông, Phạm Xuân Ẩn có hai cái đuôi, cả hai cái đều đã
bị ông chặt đứt.
“Anh là một gã tiểu tư sản, nhưng lại có chất anh hùng kiếm hiệp
trong máu, thích học đòi theo phim ảnh, như thế rất dễ làm hỏng
việc,” cấp trên của Phạm Xuân Ẩn nói. “Con trai của một người tiểu
tư sản có một cái đuôi. Cái đuôi đó là lối sống tư sản, kiểu ăn nói và
cư xử kiêu căng hợm mình với mọi người, nhất là với những người
nghèo mà họ quen gọi là tầng lớp dưới. Kể cả anh có đủ khôn ngoan
để che giấu, không sớm thì muộn cái đuôi đó sẽ lòi ra. Anh phải tìm
cách chặt nó đi.”
Sau bài giảng này, hàng ngày Phạm Xuân Ẩn ra cảng để ăn trưa
với các công nhân bốc vác. Cố gắng xây dựng tinh thần đoàn kết
công nhân này được định hướng bởi phương châm “ba cùng”: cùng
ăn,
cùng làm, cùng nghỉ
. Phạm Xuân Ẩn cứ đinh ninh mình đang
