ĐIỆU VALSE GIÃ TỪ - Trang 92

khối đá của mình, Pasteur đứng trước các ống nghiệm, chính họ, chỉ họ mới
là những người đã biến đổi cuộc sống của con người và làm nên lịch sử
thực sự, trong khi các chinh trị gia… - Skreta ngừng một lát và phẩy tay vẻ
khinh bỉ.
- Trong khi các chính trị gia làm sao? – Jakub hỏi, và anh tiếp – tớ sẽ
nói cho cậu vậy. Nếu khoa học và nghệ thuật quả thật là trường đấu thật sự,
cơ bản của lịch sử, thì ngược lại chính trị là phòng thí nghiệm khoa học kín
cổng cao tường, trong đó người ta bắt con người phải làm những thí
nghiệm kỳ quặc. Những con người làm vật thí nghiệm ở đó bị đẩy vào
những cái bẫy sập rồi được lôi lên sân khấu, mê mẩn trước những tiếng vỗ
tay và kinh hoàng trước giá treo cổ, bị tố giác và bị buộc phải tố cáo. Tớ
từng làm phụ tá tại trung tâm thí nghiệm như thế, nhưng ở đó nhiều lần
những cũng đã là nạn nhân cho giải phẫu rồi. Tớ biết mình không tạo ra bất
kỳ giá trị nào (không nhiều hơn những người làm ở đó cùng với tớ), nhưng
chắc chắn ở đó tớ cũng hiểu được rõ hơn bất kỳ ai con người là gì.
- Tôi hiểu ý anh rồi – Bertlef nói – và tôi cũng biết về trung tâm thí
nghiệm đó, dù tôi chưa từng bao giờ làm phụ tá phòng thí nghiệm tại đó cả,
mà chỉ làm vật thí nghiệm thôi. Tôi từng ở Đức khi chiến tranh nổ ra.
Chính người đàn bà mà tôi yêu hồi đó đã tố cáo tôi với Gestapo. Họ đã đến
tìm cô ta và chìa ảnh tôi trên giường với một người khác cho cô ấy xem.
Bức ảnh làm cô ta đau đớn, mà các anh cũng biết tình yêu bao giờ cũng
mang những nét của sự thù hận. Tôi vào tù với cảm giác kỳ lạ là mình đã bị
tình yêu dẫn vào đó. Các anh không thấy là thật đáng ngưỡng mộ việc nằm
trong tay Gestapo và biết là chính ở đó, trên thực tế, là ưu tiên của một
người đàn ông được yêu quá nhiều sao?
Jakub trả lời:
- Có một điều khiến tôi cảm thấy kinh tởm nhất ở con người, đó là
chứng kiến sự tàn bạo, sự đê tiện và ngu xuẩn của nó lại thường xuyên
khoác trên mặt tấm mặt nạ của trữ tình. Cô ta đẩy ông đến cái chết và cô ta
coi nó như là một chiến công tình cảm chủ nghĩa của một tình yêu bị xúc
phạm. và ông đã lên giá treo cổ vì một người đàn bà ngu ngốc, với cảm
giác đang đóng vai trong một vở bi kịch kiểu Shakespeare viết riêng cho