Brinton mô tả mức độ oán giận trong một giai thoại được ghi chép trong
cuốn sách Anatomy of a Revolution (Cấu trúc của một cuộc cách mạng):
“Người Mỹ chúng ta trong một khoảng thời gian dài nữa vẫn sẽ phải chịu
trách nhiệm một phần cho tấm biển ngày nay vẫn được đặt tại một công viên
ở Thượng Hải, ‘Nơi đây cấm chó và người Trung Quốc’.” Tương tự, như
một phó thị trưởng Thượng Hải đã nói với một đồng nghiệp của tôi, ông biết
rằng Trung Quốc sẽ có thể giàu mạnh một lần nữa khi mọi gia đình thuộc
tầng lớp trung - thượng lưu ở Thượng Hải có thể sở hữu một đứa trẻ giúp
việc người Mỹ. Theo quan điểm của Huntington, chính ký ức này là thứ đã
giúp duy trì một quan điểm được đồng thuận rộng rãi “trong giới lãnh đạo và
học giả Trung Quốc rằng Mỹ đang cố gắng ‘chia cắt Trung Quốc về mặt
lãnh thổ, lật đổ Trung Quốc về mặt chính trị, ngăn chặn Trung Quốc về mặt
chiến lược, cũng như làm rối loạn nền kinh tế Trung Quốc”.
Cuối cùng, Huntington cho rằng, là thành viên của một xã hội đã tồn tại
qua hàng nghìn năm, người Trung Quốc suy nghĩ theo một khung thời gian
hoàn toàn khác so với người phương Tây. Như ông đã nhận xét, họ “có xu
hướng suy nghĩ về quá trình phát triển xã hội trong hàng trăm hay thậm chí
hàng nghìn năm tiếp theo, và ưu tiên tối đa hóa lợi ích về dài hạn”.
Huntington so sánh yếu tố này với “niềm tin chủ yếu của người Mỹ vào việc
lãng quên quá khứ, mặc kệ tương lai, và tập trung vào việc tối đa hóa các lợi
ích trước mắt”.
Năm đặc trưng của nền văn minh Khổng giáo mà Huntington đưa ra mang
tính khái quát cao, tuy nhiên những đặc trưng đó cũng giúp nhận diện những
cấu phần vững chắc của văn hóa Trung Quốc vốn không thay đổi trong suốt
nhiều thế kỷ. Hơn nữa, chúng cung cấp những dấu hiệu cho thấy sự khác
biệt, và trong một số trường hợp là không thể dung hợp giữa văn hóa Trung
Quốc và văn hóa của các nước phương Tây như Mỹ. Bị vượt qua bởi một
đối thủ cùng chia sẻ những giá trị chung - ví dụ như khi nước Anh hậm hực
chứng kiến một nước Mỹ mới trỗi dậy vượt trội hơn mình về mặt quyền lực,
nhưng có thể bảo toàn được các đặc điểm văn hóa, tôn giáo và niềm tin
chính trị - là một chuyện. Nhưng sẽ là chuyện khác nếu bạn bị vượt qua bởi
