dù để đối phó với các đối thủ đang trỗi dậy, hay để phản ứng trước các thảm
họa nhân đạo xảy ra thường xuyên.
Bài học 5: Sự tương đồng về văn hóa có thể giúp ngăn chặn xung
đột. Bởi vì Anh và Mỹ cùng chia sẻ một thứ ngôn ngữ và nền tảng văn
hóa chính trị, những người Anh có ảnh hưởng có thể tự an ủi với suy
nghĩ mặc dù Anh trong mọi thang đo đã không còn là số một, các giá trị
của quốc gia vẫn còn thống trị. Họ có thể bỏ ngoài tai những ai cho
rằng Anh phải đối mặt với việc chọn lựa giữa xung đột với Mỹ hay
chứng kiến cách sống cũng như sứ mệnh lịch sử của họ bị loại trừ.
Ngược lại là đằng khác: nhiều người dân Anh hăng hái chấp nhận quan
điểm cho rằng “các dân tộc nói tiếng Anh” sẽ tiếp tục thống trị thế giới.
Như Thủ tướng tương lai của Anh Harold Macmillan đã nói trong suốt
Thế chiến II: “Những người Mỹ này đại diện cho một Đế chế La Mã
mới và người Anh chúng ta, tương tự như người Hy Lạp ở thời xa xưa,
phải dạy cho họ cách để thành công.”
Liên Xô đối đầu Mỹ
Thập niên 1940 cho tới thập niên 1980
Quan điểm cho rằng Liên Xô đã thách thức nghiêm trọng quyền lãnh đạo
toàn cầu của Mỹ trong thời điểm hậu Thế chiến II là một quan điểm khiến
cho hầu hết người Mỹ hiện nay khó có thể nắm bắt. Kể từ khi Liên Xô sụp
đổ năm 1991, người Mỹ đã xem Nga như một cường quốc đang dần lụi tàn:
yếu đuối, bối rối và gần đây hơn, dưới thời Vladimir Putin, mù quáng vì
giận dữ. Chủ nghĩa cộng sản, một hệ tư tưởng mà con người từng hăng hái
chấp nhận, nay đã bị rơi vào quên lãng. Các nền kinh tế và chính trị mang
tính chỉ huy, kiểm soát hết lần này đến lần khác đã được chứng minh là
không có tác dụng. Vì vậy, các sinh viên ở Harvard đã bối rối khi tôi yêu cầu
họ đọc một chương trong quyển sách giáo khoa kinh tế phổ biến nhất giữa
thế kỷ XX, Economics: An Introductory Analysis (Kinh tế học: Phân tích
nhập môn) của Paul Samuelson, xuất bản năm 1964. Cuốn sách dự đoán
rằng GNP của Liên Xô sẽ vượt Mỹ vào giữa thập niên 1980.
