thống quốc tế vốn đã cho phép Trung Quốc đạt được nhiều thành tựu, và vì
thế nước này sẽ trở thành “một thành viên có trách nhiệm”
. Hơn nữa, khi
người dân Trung Quốc trở nên giàu có hơn, họ sẽ đòi hỏi có tiếng nói lớn
hơn trong các vấn đề quản trị có liên quan tới bản thân, dọn đường cho các
cải cách dân chủ giống như những gì mà chúng ta đã chứng kiến ở Nhật
Bản, Hàn Quốc và Đài Loan.
Trong suốt thập niên 1970 và 1980, khi thách thức chủ yếu của các nhà
hoạch định chính sách Mỹ là làm sao để đánh bại Liên Xô, xuất hiện một số
logic nhất định về việc phải tăng cường sức mạnh cho Trung Quốc bằng việc
hỗ trợ tăng trưởng kinh tế hay thậm chí giúp nước này xây dựng quân đội và
năng lực tình báo. Thế nhưng, khi Chiến tranh Lạnh kết thúc và Liên Xô
biến mất vào năm 1991, các chiến lược gia Mỹ lẽ ra nên chú ý tới các thách
thức chủ yếu của Kissinger và tự hỏi làm thế nào những thay đổi cơ bản
trong môi trường quốc tế có thể làm suy yếu những lợi ích quan trọng của
Mỹ. Thay vào đó, hầu hết lại hăng hái tham gia vào một cuộc diễu hành
chiến thắng đầy thiển cận và cũng khiến họ nhanh chóng lãng quên. Các
tuyên bố về một “kỷ nguyên đơn cực” mới và về “sự kết thúc của lịch sử”,
trong đó tất cả các quốc gia sẽ tuân theo kịch bản mà nước Mỹ đã vạch sẵn
và chọn lấy vị trí của mình như là các nền dân chủ dựa trên thị trường trong
một trật tự quốc tế do Mỹ thiết kế khiến cho hầu hết mọi người đều hứng
khởi. Trên bức tranh này, Trung Quốc chỉ là vấn đề thứ yếu.
Đánh giá về chiến lược “cam kết nhưng phòng bị” của Mỹ, Lý Quang
Diệu đã nhận diện hai lỗ hổng chết người. Đầu tiên, Trung Quốc sẽ không
bao giờ trở thành một quốc gia dân chủ. Như ông đã nói thẳng thừng: “Nếu
Trung Quốc làm vậy, nước này sẽ sụp đổ.” Thứ hai, so sánh Trung Quốc với
Đức hay Nhật Bản đều bỏ qua thực tế rằng cả Đức và Nhật trước hết là bị
đánh bại trong một cuộc chiến tranh nóng, bị quân đội Mỹ chiếm đóng, và
được các chỉ huy tối cao Mỹ quản lý trong một khoảng thời gian sau đó,
những người thậm chí đã viết ra bản hiến pháp mới cho cả hai quốc gia này.
Ngược lại, theo lời của Lý Quang Diệu, Trung Quốc sẽ khăng khăng “phải
