cả Nga và các đối thủ đều nhận ra rằng cường quốc này chỉ là một “người
khổng lồ đứng trên đôi chân đất sét”.
Năm 1853, Sa hoàng Nicholas I yêu cầu Sultan Abdül Mejid phải công
nhận quyền bảo hộ của Nga đối với những người theo Chính Thống giáo ở
Constantinople và Đất Thánh. Các nhà ngoại giao Anh đã làm trung gian
hòa giải cho cuộc xung đột, thế nhưng cuối cùng lại không đạt được một
thỏa thuận mà vị sultan Ottoman có thể đồng tình. Khi ngoại giao thất bại, vị
sultan tuyên chiến với Nga. Sa hoàng nhanh chóng tấn công, đưa binh lính
chiếm giữ các Công quốc Danube (ngày nay là Moldova và Romania) và
xây dựng hạm đội Biển Đen ở Sevastopol, thủ đô Crimea. Sau khi người
Nga tiêu diệt thành công một hạm đội Ottoman ở Sinope, Anh và Pháp
không thể ngồi yên được nữa. Mặc Sa hoàng ra sức phủ nhận, cả hai quốc
gia đều lo sợ sự sụp đổ của Đế chế Ottoman và khoảng trống quyền lực mà
sau đó nước Nga sẽ thế chỗ. Đối với Anh, việc Nga chiếm giữ
Constantinople sẽ tạo ra một mối đe dọa không thể chấp nhận được tới vị thế
của Anh ở Địa Trung Hải. Nỗi sợ hãi trước sự bành trướng của Nga đã khiến
Anh và Pháp thống nhất hành động chung, bao gồm việc gửi một hạm đội
tới Biển Đen và đưa ra một tối hậu thư yêu cầu Nga rút hết quân khỏi các
Công quốc. Khi Nga từ chối, Pháp và Anh tuyên chiến và gửi một lực lượng
viễn chinh tới Crimea.
Sự lạc hậu về kỹ thuật và tổ chức đã phản bội nước Nga trên chiến trường.
Thất bại cuối cùng của các lực lượng Nga tại Sevastopol đã làm tan vỡ
những ảo tưởng về sự ưu việt quân sự của Nga, gia tăng uy tín và sự tự tin
của Pháp và Anh, giúp một Đế chế Ottoman ốm yếu sống sót thêm tận 65
năm nữa. Như sử gia hải quân Adam Lambert đã kết luận: “Anh, Pháp và
Nga chiến đấu với nhau ở quy mô toàn cầu nhằm giành lấy vị thế thống trị
châu Âu - một phần thưởng tạm thời được trao cho Pháp - và vị thế thống trị
thế giới, thứ mà người Anh sẽ tiếp tục nắm giữ trong hai thế hệ tiếp theo.”
9. Pháp đối đầu Đức
Thời gian: Giữa thế kỷ XIX
