‘lạc hậu’ hay ‘không văn minh’, nó vẫn sẽ yếu đuối, và nếu quốc gia này
yếu đuối, nó sẽ là miếng mồi ngon cho những kẻ săn mồi tới từ bên ngoài”.
Thế nhưng, ngay trước khi Chiến tranh Trung - Nhật sắp xảy ra vào năm
1894, sử gia Akira Iriye đã lưu ý, mục tiêu của Nhật “không còn là duy trì
cán cân quyền lực giữa Nhật Bản và Trung Quốc, mà là xóa bỏ ảnh hưởng
của Trung Quốc ra khỏi bán đảo”.
Mối lo ngại dài hạn của Nhật Bản về ảnh hưởng của phương Tây - và đặc
biệt là Nga - ở Đông Á là động lực khiến cho nước này ngày càng hung
hăng hơn. Nhật hoàng lo sợ rằng Nga có thể phản ứng trước sự trỗi dậy
nhanh chóng của Nhật Bản bằng cách sử dụng tuyến đường sắt xuyên
Siberia mới (bắt đầu hoạt động năm 1891) để can thiệp vào Bán đảo Triều
Tiên hay thậm chí xâm lược Nhật Bản. Yamagata Aritomo, một nguyên soái
kiêm thủ tướng Nhật Bản, đã nói thẳng vào năm 1893 rằng: “Kẻ thù của
chúng ta không phải là Trung Quốc hay Triều Tiên, mà là Anh, Pháp, Nga.”
Năm 1894, cuộc khởi nghĩa nông dân ở Triều Tiên với tên gọi Khởi nghĩa
Đông Học đã buộc nhà vua Triều Tiên Yi Myeong-bok phải cầu cứu quân
đội Trung Quốc để trấn áp bạo lực. Nhật Bản - không muốn thấy ảnh hưởng
được gây dựng cẩn thận của mình bị xói mòn bởi sự can thiệp của Trung
Quốc - cũng đã gửi quân tới Triều Tiên, khiến cho hai bên đối đầu trực tiếp
với nhau. Sự chuẩn bị về mặt quân sự của Nhật đã khiến đối thủ choáng
váng, và các lực lượng của Nhật hoàng nhanh chóng đánh đuổi quân Trung
Quốc ra khỏi Bình Nhưỡng, giành chiến thắng bất ngờ trước hạm đội hải
quân Bắc Dương của Trung Quốc và đổ bộ xuống Đông Nam Mãn Châu,
tiến quân về phía Tây Bắc vào sâu trong lãnh thổ Trung Quốc. Chiến tranh
Trung - Nhật kết thúc một năm sau đó trong sự nhục nhã của Bắc Kinh với
hiệp ước Shimonoseki, công nhận Triều Tiên độc lập (thực chất là biến Triều
Tiên từ chư hầu của Trung Quốc thành chư hầu của Nhật Bản) và nhượng lại
Đài Loan, quần đảo Bành Hồ và bán đảo Liêu Đông cho Nhật Bản.
Những lo ngại của Nhật Bản về ý định kiềm chế của Nga cũng đã được
chứng minh từ trước. Lo lắng trước chiến thắng quá dễ dàng của Nhật Bản
cũng như các điều khoản có phần cực đoan của hiệp ước, Nga, Pháp và Đức
