đã tiến hành một cuộc can thiệp ba bên ngay sau khi hiệp ước được ký kết.
Cuộc can thiệp này, qua đó một Nhật Bản đầy bối rối phải chịu lùi bước, đã
bác bỏ điều khoản chuyển giao vùng Đông Nam Mãn Châu từ Trung Quốc
sang Nhật Bản, qua đó loại bỏ nguy cơ quá trình bành trướng của Nhật Bản
có thể tiến sát lãnh thổ Nga.
Tuy nhiên, sự việc này lại khiến cho quyết tâm loại bỏ mối đe dọa Nga
của Nhật Bản trở nên sắt đá hơn. “Kể từ sự sỉ nhục năm 1895,” theo sử gia J.
N. Westwood, chính phủ Nhật Bản “đã cố gắng chuẩn bị cho một cuộc chiến
chắc chắn sẽ xảy ra với Nga.” Sự chuẩn bị của Nhật hết sức ấn tượng, gần
như gia tăng gấp ba lần số lượng thủy thủ phục vụ trong hải quân trong
khoảng thời gian mười năm sau Chiến tranh Trung - Nhật, cũng như gia tăng
gấp chín lần số lượng binh lính lục quân. Phản ứng trước việc Nga đã hợp
tác với Pháp và Đức trong can thiệp ba bên, Nhật Bản cố gắng loại bỏ bất cứ
nỗ lực ngăn chặn nào từ châu Âu bằng việc khởi động liên minh Anh - Nhật
vào năm 1902. Nhật Bản quyết tâm đuổi Nga ra khỏi Mãn Châu.
Không thể thương lượng về việc rút quân Nga khỏi Cảng Arthur, Nhật
Bản tiến hành một cuộc tấn công bất ngờ nhắm vào hạm đội Nga đang đậu ở
cảng này (trên bờ biển Mãn Châu) vào tháng 2 năm 1904. Cuộc tấn công đã
châm ngòi cho Chiến tranh Nga - Nhật kéo dài trong một năm rưỡi. Một lần
nữa, các lực lượng Nhật Bản đã giành chiến thắng thuyết phục và đạt được
mục tiêu của mình trong việc đẩy Nga ra khỏi Mãn Châu với hiệp ước
Portsmouth. Với việc Nga biến mất khỏi Mãn Châu, Nhật đã xóa bỏ thêm
một rào cản trên con đường trở thành bá quyền ở Thái Bình Dương.
11. Anh đối đầu Mỹ
Thời gian: Đầu thế kỷ XX
Cường quốc thống trị: Anh
Cường quốc trỗi dậy: Mỹ
Lĩnh vực cạnh tranh: Thống trị kinh tế toàn cầu, thống trị về hải quân ở
Tây Bán cầu
Kết quả: Không có chiến tranh
