Từ đây bạn không thể tới đó được
C
huyện xưa kể rằng, có vị du khách nọ hỏi một bác nông dân đường đến thị
trấn gần đó.
Bác nông dân trả lời: “Anh đi xuôi theo đường cái khoảng một dặm, tới ngã
ba thì rẽ trái. Không, không phải.”
Bác chỉ đường lại: “Anh quay lại, đi khoảng nửa dặm thì gặp biển báo dừng,
tới đó thì rẽ phải. Không, thế cũng không được.” Sau khi im lặng một lúc lâu,
bác ta nhìn vị khách đang bối rối và nói: “Con trai, con biết gì không? Từ đây
con không thể đi đến đó được.”
Câu chuyện trên tình cờ lại giống với số phận của nhiều người, nhiều chính trị
gia và nhiều sản phẩm hiện nay. Họ lại tình cờ đang ở một vị trí mà “từ đây
không thể đến đó được.”
Nước Mỹ sẽ không chuyển sang dùng 7-Up. Avis sẽ không thể trở thành số
một. Dẫu có ngồi ước ao hay thực hiện những chiến dịch quảng cáo khổng lồ
cũng không thể biến điều đó trở thành sự thực được.
Tinh thần “Làm được” bướng bỉnh
Xét theo nhiều góc độ, kinh nghiệm ở Việt Nam là ví dụ điển hình cho tinh
thần “làm được” của người Mỹ. Nếu nỗ lực thì bạn có thể làm được bất cứ điều
gì. Tuy nhiên, dù chúng ta có nỗ lực tới đâu, dù có đổ bao nhiêu tiền của vào đó,
thì vẫn không thể dùng lực lượng bên ngoài để giải quyết vấn đề ở Việt Nam.
Từ đây chúng ta không thể đến đó được.
Bất chấp hàng trăm ví dụ như trường hợp Việt Nam, chúng ta vẫn đang sống
trong môi trường tràn đầy tinh thần “làm được”. Tuy vậy, vẫn có nhiều thứ bất
khả, dù bạn có cố gắng đến mấy đi nữa.
Ta hãy lấy ví dụ về trường hợp một vị phó giám đốc 55 tuổi không bao giờ
vươn tới được vị trí cao nhất trong công ty. Khi vị Tổng giám đốc về hưu ở tuổi
65, ban giám đốc sẽ bổ nhiệm một người 48 tuổi kế nhiệm.
Vị phó giám đốc 55 tuổi đã ở vào vị trí “quá đát” so với vị trí tổng giám đốc.
Để có cơ hội thăng chức, ông ta phải trẻ hơn người đương nhiệm ít nhất 10 tuổi.
38