Tôi tin rằng bài học đầu tiên và quan trọng nhất đối với những người lính
trên mặt trận chống đói nghèo những năm 1990 đó là tăng trưởng kinh tế
bền vững là một điều tuyệt vời. Khi các chính sách còn đủ sức duy trì mức
tăng trưởng việc làm mạnh, thất nghiệp thấp và tăng lương cho công nhân,
thì những chính sách này còn có ý nghĩa nhiều hơn những đồng đô-la được
chi trong các chương trình mục tiêu dành cho người nghèo. Nhưng nếu
không có cơ hội việc làm, hoặc nếu lương thấp, chúng ta sẽ lãng phí hơn
nhiều - cả về vốn tiền tệ và vốn chính trị - cho các chương trình xóa đói
giảm nghèo của chính phủ.
Vì thế, trong hai chương trước, tôi đã loanh quanh khá nhiều với câu hỏi
hiển nhiên: Chính phủ Mỹ tham gia quá nhiều, quá ít hay vừa đủ vào thị
trường? Cuối cùng, tôi có thể đưa ra một câu trả lời đơn giản, thẳng thắn và
rõ ràng: Nó phụ thuộc vào người bạn đặt câu hỏi. Có những nhà kinh tế học
thông minh và sâu sắc muốn nhìn thấy một chính phủ có vai trò lớn hơn,
năng động hơn, nhưng có những nhà kinh tế học thông minh và sâu sắc
thích một chính phủ có vai trò nhỏ hơn trong nền kinh tế.
Tuy nhiên, các chuyên gia không phải lúc nào cũng có chung quan điểm,
ví dụ như trong cuộc tranh cãi về ảnh hưởng của việc tăng mức lương tối
thiểu. Theo lý thuyết, sẽ phải có một sự đánh đổi: mức lương cao hơn rõ
ràng sẽ có lợi cho những công nhân được tăng lương, nhưng đồng thời, nó
tác động xấu đến một số công nhân có mức lương thấp bị mất việc làm
(hoặc không bao giờ được làm việc ở đúng nơi họ muốn), vì các công ty sẽ
cắt giảm số công nhân sau khi tăng lương. Các nhà kinh tế học không đồng
tình (và thực hiện một nghiên cứu) về những tổn thất mà những công nhân
mất việc phải gánh chịu khi lương tối thiểu tăng lên. Đây là một phần thông
tin quan trọng. Theo thời gian, người ta có thể trả lời cho câu hỏi này với
những dữ liệu chính xác và nghiên cứu có cơ sở. (Như một nhà phân tích
chính sách đã từng chỉ cho tôi thấy, nó có thể dễ dàng đi kèm với những số
liệu thống kê, nhưng nó còn dễ dàng hơn nhiều khi không có chúng).
