Dĩ nhiên, sẽ có vô số người trở thành nạn nhân của thói tư lợi này.
Những người cho chính phủ vay tiền chỉ nhận lại được giá trị danh nghĩa
của khoản nợ bằng một đồng tiền đã mất giá. Những người giữ tiền cũng bị
trừng phạt vì tiền của họ giờ đây mua được ít hàng hóa hơn. Những công
dân tương lai cũng nằm trong danh sách những người bị nạn, vì họ sẽ khó,
nếu không muốn nói là không thể vay tiền với tỷ lệ lãi suất hợp lý.
Không chỉ trả được nợ, các chính phủ còn được lợi trước mắt từ cái mà
các nhà kinh tế học gọi là “thuế lạm phát”. Giả sử, bạn đang điều hành một
chính phủ không thể tăng thuế bằng những biện pháp truyền thống, một
mặt vì thiếu cơ sở hạ tầng cần thiết cho việc thu thuế và mặt khác vì các
công dân của bạn không thể hoặc sẽ không nộp thêm thuế. Trong khi đó,
bạn có một đội ngũ nhân viên hùng hậu cần được trả lương. Đâu là lời giải
cho bài toán này? Rất đơn giản. Mua một chút bia, đặt một chiếc bánh
pizza (hay một món ăn bất kỳ) và bắt đầu chỉ đạo các doanh nghiệp in đúc
tiền quốc gia. Ngay sau khi mực trên những đồng peso, rúp, hay đô-la mới
đã khô, bạn sử dụng chúng để trả cho nhân viên của mình. Và bằng cách
này, bạn đã đánh thuế trực tiếp lên những người dân của đất nước mình.
Bạn không lấy tiền từ ví họ, mà phá giá đồng tiền đang nằm trong ví họ.
Quốc hội Hoa Kỳ đã làm việc đó trong suốt cuộc Chiến tranh Cách mạng;
cả hai phe trong cuộc Nội chiến, chính phủ Đức trong cuộc chiến tranh, và
những đất nước như Zimbabwe cũng đang làm thế.
Chính phủ không phải là người chịu rủi ro trong ván bài lạm phát. Thậm
chí ở nước Mỹ ngày nay, những chính trị gia khôn khéo có thể sử dụng lạm
phát vừa phải để phục vụ lợi ích của họ. Một đặc điểm của chính sách tiền
tệ thiếu trách nhiệm đó là đôi khi nó gây ra những tình thế dở khóc, dở
cười. Tiền kiếm dễ dàng khiến mọi người cảm thấy mình giàu có hơn. Khi
người tiêu dùng đổ xô đến những cửa hàng ô tô, Chrysler sẽ thấy ô tô của
hãng đang bán rất chạy. Nhưng điều này không chỉ xảy ra với Chrysler. Sức
mua trung bình của người dân đang tăng rất nhanh. Các doanh nghiệp bắt
