New York Times đã chứng minh bằng tài liệu vụ kiện Newton Falls, một
cộng đồng sống ở New York làm việc trong một nhà máy giấy được thành
lập năm 1894. Một thế kỷ sau, nhà máy đó đóng cửa vì lý do không thể
cạnh tranh với các đối thủ nước ngoài:
Kể từ tháng 10, sau nỗ lực cuối cùng nhằm cứu nhà máy khỏi nguy cơ
đóng cửa, Newton Falls ngày càng gần với hình ảnh một vùng quê đau
thương: Một thành phố đang chết dần chết mòn, chỉ có rất ít người còn
sống sót để viết lại những lời di chúc bi thương và chứng kiến cộng đồng
của mình đang úa tàn đi, giống như một chiếc đồng hồ bị bỏ quên, kêu tích
tắc vô cảm và cứ thế chạy đến điểm cuối cùng.
Lợi ích có được từ thương mại vượt xa những tổn thất, nhưng những kẻ
chiến thắng chẳng mấy khi viết séc cho người thua cuộc. Và những người
thua cuộc thường thua rất thảm hại. Một công nhân giầy ở Maine được
những gì khi nhà máy sản xuất chuyển đến Việt Nam? Anh ta sẽ nghèo hơn
và có thể sẽ chìm trong tình trạng đó mãi mãi. Ở đây, chúng ta đang quay
trở lại chủ đề chủ nghĩa tư bản được thảo luận ở đầu cuốn sách và được
nhắc lại trong Chương 8. Các thị trường tạo ra trật tự mới, hiệu quả hơn
bằng cách phá vỡ trật tự cũ. Điều này chẳng có gì thú vị, đặc biệt đối với
các cá nhân và công ty tuân theo trật tự cũ. Thương mại quốc tế giúp các thị
trường được mở rộng hơn, có tính cạnh tranh hơn nhưng cũng dễ phá vỡ
hơn. Mark Twain có một câu nói rất nổi tiếng dự đoán về tình thế tiến thoái
lưỡng nan này: “Tất cả những gì tôi làm đều là vì sự tiến bộ; tôi chỉ không
thích sự thay đổi mà thôi.”
Marvin Zonis, một chuyên gia tư vấn hàng đầu thế giới và là giảng viên
kinh doanh của Đại học Chicago, khẳng định, lợi ích tiềm tàng của toàn cầu
hóa là “cực kỳ to lớn,” đặc biệt đối với những người nghèo nhất trong
những người nghèo. Ông còn nhận định: “Toàn cầu hóa phá vỡ tất cả mọi
thứ, ở khắp mọi nơi. Nó phá vỡ những hình mẫu sống đã tồn tại lâu đời
giữa chồng và vợ, giữa cha mẹ và con cái, giữa nam và nữ, giữa trẻ và già,
