Những thể chế chính phủ hiệu quả. Để tăng trưởng và thịnh vượng,
một nước cần có luật pháp, sự cưỡng chế, tòa án, cơ sở hạ tầng cơ bản, một
chính phủ đủ khả năng thu thuế và sự tôn trọng của người dân đối với
những hình thức này. Những loại thể chế này là phương châm hoạt động
của chủ nghĩa tư bản. Tham nhũng không chỉ gây ra sự bất lợi cho hoạt
động phát triển của một quốc gia, mà còn là căn bệnh ung thư gây ra sự
phân bổ không cân đối các nguồn lực, cản trở sự tiến bộ, và hạn chế đầu tư
từ nước ngoài. Trong khi quan điểm của người Mỹ về chính phủ thay đổi từ
sự thờ ơ đến thù địch, thì người dân ở hầu hết các nước khác đều đề cao
chính phủ. Thực trạng này đã được Tom Friedman kể lại trên tờ New York
Times như sau:
Cách đây hai tuần, khi tham dự một hội thảo ở Đại học Nam Kinh, Trung
Quốc, tôi đã nghe một sinh viên Trung Quốc trẻ, vừa tốt nghiệp trả lời câu
hỏi: “Làm thế nào để xóa bỏ nạn tham nhũng?” Bạn có biết, một người
Trung Quốc bình thường sẽ mong muốn có một thủ đô như Washington
ngày nay, với bộ máy hành chính hiệu quả và ngay thẳng hợp lý không?
Bạn có biết chúng ta sẽ cảm thấy cuộc sống khác đến thế nào khi được sống
trong một thế giới không phải hối lộ các quan chức để xin những giấy phép
đơn giản nhất không?
Mối quan hệ giữa thể chế chính phủ và tăng trưởng kinh tế đã trở thành
đề tài cho một nghiên cứu thông minh và thú vị. Daron Acemoglu, Simon
Johnson - hai nhà kinh tế học của Viện Công nghệ Massachusetts - và
James Robinson, nhà kinh tế của Đại học California, đã đề ra giả thuyết,
thành công kinh tế của các nước đang phát triển trước kia từng là các nước
thuộc địa phụ thuộc vào chất lượng của các thể chế mà những nước thực
dân để lại. Các cường quốc châu Âu đã áp đặt những chính sách thuộc địa
khác nhau cho mỗi đất nước, phụ thuộc vào mức độ phục tùng của từng
nước đối với chế độ thực dân. Ở những nơi có thể dễ dàng cai trị như Mỹ,
những kẻ xâm chiếm đã tạo ra những thể chế có ảnh hưởng tích cực và lâu
