không có lợi nhuận như chúng ta vẫn biết. Tất cả các cửa hàng đều bán
thuốc lá và hàng hóa theo mức giá do chính phủ Cuba quy định. Chủ cửa
hàng ăn lương của chính phủ và họ không cần quan tâm đến việc họ bán
được bao nhiêu điếu thuốc.
Gary Becker đã nhận xét: “Nền kinh tế là nghệ thuật tạo nên phần lớn
cuộc sống này.” Kinh tế học đi sâu vào nghiên cứu cách bạn thực hiện điều
đó. Mọi nhu yếu phẩm như dầu mỏ, sữa dừa, các sản phẩm làm đẹp, nước
sạch, v.v... được cung cấp với số lượng rất hạn chế. Vậy chúng ta phân bổ
những hàng hóa này như thế nào? Tại sao Bill Gates có máy bay riêng còn
bạn thì không? Bạn có thể trả lời: “Đó là vì ông ta quá giàu”. Nhưng tại sao
ông ta giàu? Tại sao ông ta có quyền sử dụng các nguồn lực khan hiếm còn
người khác thì không? Có giải pháp nào cho một quốc gia giàu mạnh như
Mỹ, nơi mà Alex Rodriquez có thể được trả 250 triệu đô-la để chơi bóng
chày, nhưng cũng là nơi mà cứ năm đứa trẻ thì có một đứa trẻ nghèo hoặc
có rất nhiều người buộc phải lục lọi để kiếm thức ăn thừa? Gần nhà tôi ở
Chicago có cửa hàng Three Dog chỉ bán bánh ngọt và bánh nhồi cho chó.
Những người giàu có sẵn sàng trả 16 đô-la để mua bánh sinh nhật cho
những chú chó cưng của mình. Trong khi đó, Hiệp hội những người vô gia
cư Chicago ước tính, mỗi đêm, thành phố này có tới 15 nghìn người phải
sống trong cảnh màn trời chiếu đất.
Sự bất bình đẳng này thậm chí còn rõ rệt hơn nếu chúng ta nhìn ra ngoài
biên giới nước Mỹ. 3/4 người dân ở Chad (một quốc gia ở châu Phi) không
có nước sạch để dùng. Ngân hàng Thế giới ước tính, một nửa dân số thế
giới sống dưới mức 2 đô-la/ngày. Vậy, tất cả những thực trạng trên diễn ra
như thế nào?
Kinh tế học bắt đầu bằng một giả định hết sức quan trọng: Các cá nhân
hành động vì muốn làm cho cuộc sống của họ khấm khá hơn. Hay nói
chính xác, các cá nhân luôn tìm cách tối đa hóa lợi ích của mình. Khái niệm
lợi ích ở đây tương tự như khái niệm hạnh phúc, chỉ có điều rộng lớn và
