Viên công chức hứa sẽ thông tin sớm. Ngoài ra, người ta đang
có kế hoạch đo lại chính xác vương quốc Westfalen. Ngài giáo sư đã
có thời làm nghề trắc địa. Họ đang tìm một nhân vật cần cù để phụ
trách việc này.
Gauss há miệng. Với tất cả sức mạnh của ý chí, anh kịp ngăn
lại mà không quát vào mặt người kia. Anh ngậm miệng lại và đi
khỏi, không một lời chào.
Anh giật tung cửa nhà và hét, anh đã về và sẽ không nhanh
chóng rời khỏi nhà lần nữa. Trong lúc anh tháo ủng ở hành lang thì
thầy thuốc, bà đỡ và mẹ vợ từ phòng ngủ bước ra. Hay quá, lần này
anh sẽ không bị tẽn. Anh hỏi, miệng ngoác ra cười và đôi chút cường
điệu, đứa nhỏ đã ra chưa, con trai hay con gái, và quan trọng nhất là
cân nặng bao nhiêu.
Con trai, thầy thuốc nói. Nó đang hấp hối. Như mẹ nó.
Họ đã thử đủ cách, bà đỡ nói.
Trí nhớ của anh không thể gom lại mọi diễn biến xảy ra sau đó.
Tựa hồ như thời gian bật lên trước rồi tụt lại sau, như nhiều cảnh
tượng hiện ra rồi lại tự xóa lẫn nhau. Một ký ức ghi lại cảnh anh
đứng bên giường Johanna, khi cô thoáng mở mắt và trong ánh mắt
cô nhìn anh không biểu lộ rằng cô nhận ra anh. Tóc bết trên khuôn
mặt cô, bàn tay cô nhơm nhớp và kiệt lực, cái nôi với đứa trẻ bên
cạnh ghế anh. Đối lại là một hồi tưởng khác, Johanna đã thiếp đi khi
anh ùa vào trong phòng, và hồi tưởng thứ ba là cô đã chết, thân hình
tái nhợt như sáp, hay là hồi tưởng thứ tư về một cuộc chuyện trò
mạch lạc đến khủng khiếp giữa anh và cô: Johanna hỏi, cô có phải
chết không, sau một lát ngập ngừng anh gật đầu, kế đó cô xin anh
chớ buồn bã quá lâu, người ta sống rồi chết, vậy thôi. Mãi sau sáu
giờ tối mọi sự việc mới ăn nhập vào nhau. Anh ngồi bên giường cô.
Mọi người thì thào ngoài hành lang. Johanna đã chết.
