trong lòng đất có bao nhiêu nam châm. Dù thế nào chăng nữa, người
ta vẫn có hai cực và một từ trường có thể miêu tả qua cường độ từ
lực và độ nghiêng của kim nhiễm từ.
Ông luôn đem theo một kim đo độ nghiêng, Humboldt nói.
Nhờ vậy mà ông sưu tập được trên mười nghìn kết quả.
Trời ạ, Gauss nói. Công việc chân tay thôi chưa đủ, phải tư duy
nữa chứ. Thành phần trục hoành của từ lực có thể coi là hàm số của
vĩ độ và kinh độ địa lý. Còn thành phần trục tung tốt nhất là nên
phát triển theo lũy liến nghịch đảo với bán kính trái đất. Mấy hàm số
hình cầu đơn giản. Ông khẽ cười.
Hàm số hình cầu, Humboldt mỉm cười. Ông chẳng hiểu chữ
nào.
Ông bỏ không thực hành nữa rồi, Gauss nói. Hồi hai mươi tuổi
ông không cần đến một ngày cho mấy bài toán trẻ ranh đó, hôm nay
ông phải xin một tuần lễ. Ông gõ gõ vào trán. Cái này không vâng
lời như ngày xưa nữa. Ước gì dạo ấy ông cứ uống Curare. Não
người mỗi ngày chết đi một ít.
Curare muốn uống bao nhiêu cũng được, Humboldt nói. Muốn
chết thì phải cho thâm nhập vào huyết quản.
Gauss trố mắt nhìn ông. Thật chứ ?
Tất nhiên là thật, Humboldt tự ái trả lời. Chính ông đã phát
hiện điều đó.
Gauss im lặng một lát. Rồi ông hỏi, chuyện gì đã thực sự xảy ra
với Bonpland ?
Đến giờ rồi ! Humboldt đứng dậy. Hội nghị không đợi. Sau bài
diễn văn khai mạc của ông sẽ có một buổi tiếp tân nho nhỏ cho vị
khách quý. Quản thúc !
