Và nếu người ấy lên đường du hành ?
Gauss nhún vai. Những gì ở phương xa, trong các hang lỗ, núi
lửa hay hầm mỏ, đều là tình cờ và không quan trọng. Không vì thế
mà thế giới dễ hiểu hơn.
Con người bên bàn làm việc ấy, Humboldt nói, tất nhiên cần
đến một người vợ chăm sóc, giữ ấm chân và nấu ăn cho, cũng như
những đứa con ngoan ngoãn vâng lời biết lau chùi các dụng cụ, và
cha mẹ chăm sóc người ấy như một đứa trẻ. Và một ngôi nhà vững
chắc có mái kín chống mưa. Và một cái mũ để không bao giờ
bị đau
tai.
Gauss hỏi, ông định ám chỉ ai.
Ông chỉ nói chung chung.
Trong trường hợp này thì đúng là ông cần tất cả những thứ đó,
và nhiều hơn nữa. Không có thì ai chịu nổi ?
Người hầu đã mặc áo ngủ bước vào.
Humboldt hỏi, đó là thói gì vậy, không biết gõ cửa hay sao ?
Người hầu trao cho ông một tờ giấy. Vừa có một thằng bé
ngoài đường đưa đến. Có vẻ quan trọng.
Không cần biết, Humboldt nói. Ông không nhận thư buổi đêm
của bất kỳ ai. Cứ như trong kịch của Ko ebue vậy !
(O on Evstafievitch
Kozebu -1788-1846: nhà thám hiểm gốc Đức, sĩ quan hải quân Nga, 3 lần đi vòng quanh thế giới).
Ông miễn cưỡng mở tờ giấy ra và đọc. Lạ thật, ông nói. Một bài thơ.
Vần vè lộn xộn. Nói về cây, gió và biển. Cả một con chim ác và một
vị vua thời Trung cổ. Rồi ông bỏ dở. Rõ ràng người viết không tìm ra
từ nào vần với bạc.
Người hầu nhắc ông quay mặt tờ giấy.
Humboldt làm theo và đọc. Lạy Chúa, ông khẽ nói.
