Baudin. Ông ta thân mật tiếp đón Humboldt và hứa hẹn đủ thứ. Ít
lâu sau, ông ra đi với toàn bộ số tiền mà nhà nước trao cho.
Một buổi tối, một người đàn ông trẻ ngồi trên bậc thang trước
nhà Humboldt đang ở, uống rượu từ một chai bằng bạc và chửi bới
ầm ĩ khi bị Humboldt lỡ giẫm phải tay. Humboldt xin lỗi, và hai
người bắt chuyện. Người đàn ông tên là Almé Bonpland và cũng
muốn du hành cùng Baudin. Anh đã hai mươi lăm tuổi, cao to hơi
rách rưới, có mấy vết sẹo đậu mùa và thiếu một chiếc răng cửa. Hai
người ngắm nhìn nhau, sau này không ai trong họ có thể nói lại là
liệu giữa họ có một linh cảm chung, rằng người này đối với người
kia quan trọng hơn bất kỳ ai khác, hay họ chỉ cảm nhận như thế khi
sau này hồi tưởng lại mọi chuyện.
Bonpland kể, anh quê ở La Rochelle và từng nhẫn nhục chịu
đựng bầu trời thấp tè của chốn quê mùa như mái nhà tù. Ngày nào
anh cũng muốn chuồn khỏi đó. Rồi anh trở thành bác sĩ quân y,
nhưng trường đại học không công nhận chức danh của anh. Trong
khi học lại để lấy bằng, anh nghiên cứu thực vật học, anh yêu thích
cây cỏ nhiệt đới nhưng bây giờ không biết định bắt đầu làm gì. Quay
lại La Rochelle thì thà chết còn hơn !
Humboldt hỏi, liệu cậu có được phép ôm anh ta.
Không, Bonpland sửng sốt.
Humboldt nói, họ có quá khứ và dự định giống nhau, và nếu
họ hợp lực lại thì ai có đủ sức cản họ ? Cậu chìa tay ra.
Bonpland không hiểu gì cả.
Họ có thể đi cùng đường, Humboldt giải thích, cậu cần một
người đồng hành, cậu có tiền.
Bonpland chăm chú nhìn cậu và xoay nút chai lại.
