nhiên, bà tranh thủ được sự đồng ý trước hết là của ông de Moirod và sau là
của ông quận trưởng de Maugiron, cho Julien được tuyển vào đội nghi vệ,
ưu tiên hơn năm sáu chàng thanh niên con những nhà công nghiệp rất
phong lưu, và ít ra có hai chàng có một đức sùng tín gương mẫu. Ông
Valenod đã định cho mấy bà phụ nữ đẹp nhất thành phố mượn xe song mã
và khoa trương những con ngựa Normand đẹp của ông ta, nay đồng ý đưa
một con ngựa ông cho Julien, là người mà ông thù ghét nhất. Nhưng tất cả
các đội nghị viên nghi vệ đều có, của riêng mình hay đi mượn, một bộ áo
đẹp màu thanh thiên với hai ngù vai đại tá bằng bạc, bảy năm trước đây vốn
bóng lộn. Bà de Rênal muốn có một bộ áo dài mới, mà chỉ còn có bốn ngày
để gửi đặt ở Besancon, và cho đem về bộ áo đồng phục, các võ khí, mũ
mãng... tất cả lễ bộ của một đội viên nghi vệ. Có điều ngộ nghĩnh, là bà
thấy rằng đặt may áo của Julien ở Verrières thì lộ liễu quá. Bà muốn gây sự
bất ngờ, cho anh và cho cả thành phố.
Công việc về đội nghi vệ và về tinh thần dân chúng đã xong xuôi, ông thị
trưởng lại lo đến một nghi lễ tôn giáo lớn, vì nhà vua nước N không muốn
đi qua Verrières mà không đến thăm di cốt nổi tiếng của thánh Clément
được bảo tồn ở Bray-thượng cách thành phố chỉ một dặm đường. Người ta
mong muốn có một đoàn thể tu sĩ đông đảo, đó là công việc khó thu xếp
nhất, ông Maslon, cha xứ mới, nhất định muốn tránh sự có mặt của ông
Chélan. Ông de Rênal bảo cho ông ta biết rằng như vậy sẽ là dại dột, nhưng
ông kia vẫn không chịu. Hầu tước de La Mole mà tổ tiên ngày xưa đã làm
thống đốc lâu đời của xứ này, đã được chỉ định để hộ giá nhà vua nước N.
Hầu tước quen biết cha xứ Chélan từ ba chục năm nay, chắc chắn khi đến
Verrières ông sẽ hỏi thăm tin tức ông này và nếu thấy ông này bị bãi chức
thì thế nào ông cũng sẽ đến tìm ông ta tận trong ngôi nhà nhỏ bé mà ông ta
rút lui về, với tất cả đoàn tùy tùng mà ông có thể sử dụng được cho mà
xem. Thật là tát vào mặt chúng ta!
— Tôi chẳng còn danh diện nào ở đây và ở Besancon, cha xứ Maslon trả
lời, nếu ông ta có mặt trong đoàn tu sĩ của tôi. Một người theo phái
