Janséniste [104] . Trời đất ơi!
— Ông muốn nói gì đi nữa, ông cha xứ thân mến ạ, ông de Rênal trả lời, thì
tôi cũng sẽ không để cho chính quyền Verrières đến nỗi bị ông de La Mole
làm nhục. Ông không biết ông ta đấy thôi, ở triều đình thì ông ta là người
có tư tưởng thuận chiều, nhưng ở đây, ở tỉnh lẻ, ông ta là một tay châm
biếm trào lộng, nhạo báng, chỉ tìm cách làm cho người khác bị khó khăn.
Ông ta có thể, chỉ để vui đùa thôi, làm cho chúng ta thành trò cười trong
mắt bọn tự do.
Mãi đến đêm thứ bảy sang ngày Chủ Nhật, sau ba ngày thương lượng, sự
kiêu căng của ông cha xứ Maslon mới chịu khuất phục trước nỗi lo sợ biến
thành dũng cảm của ông thị trưởng. Phải viết một bức thư ngọt ngào cho
cha xứ Chélan, để mời ông dự buổi lễ thăm di cốt ở Bray-thượng, nếu như
tuổi già đa bệnh của ông cho phép ông đến dự được. Ông Chélan hỏi xin và
được một giấy mời cho Julien, anh sẽ đi theo ông với tư cách là phó chấp
sự.
Ngay từ sáng sớm hôm Chủ Nhật, vô vàn dân quê từ các núi lân cận kéo
đến như nước chảy, tràn ngập các đường phố Verrières. Hôm đó trời nắng
đẹp vô cùng. Mãi đến ba giờ chiều, tất cả đám đông đó bỗng xôn xao,
người ta trông thấy một ngọn lửa to trên một mỏm đá cách Verrières hai
dặm. Tín hiệu đó báo tin nhà vua vừa mới đi vào địa phận tỉnh nhà. Tức
khắc, tiếng gióng giả của tất cả các chuông và tiếng nổ liên hồi của một
khẩu đại bác Tây Ban Nha cũ thuộc sở hữu của thành phố biểu thị niềm
hoan hỉ của toàn thành vì sự kiện lớn lao này. Nửa số dân chúng leo lên các
mái nhà. Tất cả các phụ nữ đều lên các ban công. Đội nghi vệ chuyển động.
Người ta trầm trồ thán phục những bộ đồng phục lộng lẫy, mỗi người lại
nhận ra được một bà con, bạn hữu. Người ta chế nhạo vẻ lo sợ của ông de
Moirod, lúc nào bàn tay cẩn thận cũng sẵn sàng để bíu lấy cái cốt sắt của
yên ngựa. Nhưng một điều nhận xét làm cho người ta quên hẳn mọi nhận
xét khác, viên kỵ binh thứ nhất của hàng dọc thứ chín là một anh chàng rất
