những dây chuyền bằng vàng, những bộ áo gửi từ Paris về, tất cả sự thịnh
vượng hiện nay của ông.
Trong lớp sóng người mới mẻ đối với Julien đó, anh tưởng chừng phát hiện
được một người lương thiện; ông ta là một nhà trắc địa, tên là Gros [134]
và thấy nói là thuộc phái Jacobins. Julien đã nguyện bao giờ cũng chỉ nói ra
những điều chính bản thân anh cho là sai trái, thế mà đối với ông Gros anh
bắt buộc phải giữ thái độ hồ nghi. Anh nhận được từ Vergy gửi lên nhũng
tập bài dịch dày cộm. Người ta khuyên anh nên về thăm bố luôn, anh làm
đúng theo sự bắt buộc đáng buồn đó. Nói tóm lại, anh đương vá víu khá
tinh tươm tấm thanh danh của anh, thì bỗng một buổi sáng anh rất ngạc
nhiên thấy có hai bàn tay của ai đến bịt lấy mắt anh làm anh thức dậy.
Đó là bà de Rênal, bà lên chơi thành phố một chuyến, và để mặc lũ trẻ còn
đương mải mê với một con thỏ cưng được đem theo, bà leo các cầu thang
bốn bậc một, và đã lên đến buồng của Julien, trước lũ trẻ một lát. Giây phút
đó thật khoái trá, nhưng quá ngắn ngủi; khi lũ trẻ cùng lên đến nơi với con
thỏ, mà chúng muốn đem khoe với ông bạn, bà de Rênal đã lẩn đâu rồi.
Julien niềm nở với cả bọn, cả với con thỏ nữa. Anh thấy hình như gặp lại
gia đình của anh; anh cảm thấy yêu những đứa trẻ kia, thấy thích trò
chuyện líu lo với chúng. Anh ngạc nhiên thấy tiếng nói của chúng dịu dàng,
những lề lối con con của chúng giản dị và cao quý; anh cần phải tẩy rửa
đầu óc cho sạch hết những cung cách thô bỉ, những ý nghĩ chối tai vây
quanh cuộc sống của anh ở Verrières. Lúc nào cũng chỉ thấy nỗi lo thiếu
thốn, lúc nào cũng thấy sự xa hoa và sự khổ cực vật lộn với nhau. Những
người mà anh đến ăn tiệc ở nhà họ, nhân chuyện món thịt quay, mà thốt ra
những lời tâm sự nhục nhã cho họ, và phát lộn mửa cho người nghe.
— Bọn quý phái các bà kiêu hãnh là có lý, anh nói với bà de Rênal. Và anh
kể lại cho bà nghe chuyện tất cả những bữa tiệc mà anh phải chịu đựng.
— Thế là ông được thiên hạ ưa chuộng! Và bà cười thích thú khi nghĩ đến
màu phấn son mà bà Valenod tưởng cần phải tô điểm mỗi khi chờ đón
