là đương mai phục đằng sau mỗi bờ rào, khi nghe tiếng chuông lớn của nhà
thờ, có lẽ họ chỉ nghĩ đến tiền công của những người kéo chuông. Có lẽ họ
xem xét, với cái tiền tài của Barème [190] , xem mức độ xúc cảm của công
chúng có đáng đồng tiền trả cho những người kéo chuông hay không. Ví
thử Julien muốn nghĩ đến những lợi ích vật chất của nhà thờ, thì trí óc anh,
vút bay xa quá đích, có lẽ lại nghĩ đến cách tiết kiệm bốn chục quan cho
xưởng chế tạo, và bỏ lỡ mất cơ hội tránh được một món chi tiêu hai mươi
nhăm xăng-tim.
Trong khi đám rước từ từ đi diễu khắp thành phố Besancon một buổi trời
nắng đẹp tuyệt trần, và dừng lại ở những hương án rực rỡ mà tất cả các nhà
chức trách đua nhau dựng lên, thì nhà thờ nằm lại trong một cảnh vô cùng
tịch mịch. Trong nhà thơ âm u mát rượi, hãy còn ngào ngạt hương hoa.
Sự im ả, cảnh vắng vẻ tịch mịch, không khí mát lạnh của những gian trung
đường dài thăm thẳm làm cho sự mơ màng của Julien được êm đềm hơn.
Anh không lo bị linh mục Chas đến xáo động, vì ông còn bận ở phía trên
kia ngôi đền. Tâm hồn anh hầu như đã trút khỏi cái thể xác trần tục, nó
đương lững thững trong chái nhà phía bắc giao cho anh coi giữ. Anh càng
được yên tâm vì đã nắm vững là ở trong các phòng xưng tội chỉ còn có vài
người đàn bà kính tin, mắt anh nhìn mà chẳng trông thấy gì.
Tuy vậy, tâm trí phiêu diêu của anh hơi bị thức tỉnh bởi bóng dáng hai
người đàn bà ăn mặc rất lịch sự, đang quỳ, một người ở trong một phòng
xưng tội, và người kia, ngay bên cạnh người thứ nhất, trên một chiếc ghế
tựa. Anh nhìn mà chẳng trông thấy gì, tuy vậy, hoặc do ý thức phảng phất
về nhiệm vụ, hoặc do cảm thán vì y phục sang trọng và giản dị của các bà
kia, anh nhận thấy rằng không có vị giáo sĩ nào trong phòng xưng tội đó.
Lạ nhỉ, Julien nghĩ thầm, sao các bà xinh đẹp này lại không đến quỳ ở trước
một cỗ hương án nào đó, nếu là người sùng tín, hoặc ngồi lợi thế ở hàng
đầu một ban công nào, nếu là người của xã hội phong lưu? Bộ áo dài kia
