còn lại một mình trong phòng khách mà anh được thư thả ngắm nhìn thán
phục vẻ huy hoàng kính tin.
Ông giám mục địa phận Besancon, con người trí tuệ được thử thách, nhưng
không bị mụ mẫm vì những nỗi khổ cực kéo dài của cuộc lưu vong cảnh
ngoại, năm nay đã hơn bảy mươi nhăm tuổi, và hết sức ít quan tâm đến
chuyện sẽ xảy ra trong mười năm nữa.
— Cái anh sinh đồ có con mắt tinh anh kia, mà hình như ta vừa thoáng
trông thấy, là ai vậy? Đức giám mục nói. Theo phép tắc của ta thì cái giờ
này họ phải đi ngủ rồi thì phải.
— Bẩm Đức Cha, cái nhà anh này thì tỉnh táo hết sức, tôi xin thề với Đức
Cha như vậy, và anh ta đem lại một tin quan trọng. Đó là tin từ chức của
người Janséniste duy nhất còn lại trong địa phận của Đức Cha. Cái nhà ông
tu sĩ Pirard đáng sợ ấy rốt cục đã hiểu ý tứ rồi.
— À! Ông giám mục vừa cười vừa nói, tôi đố ông tìm được một người nào
bằng ông ta để thay thế ông ta đấy. Và để cho ông thấy tất cả giá trị của con
người đó, tôi mời ông ta đến ăn cơm chiều mai.
Ông phó giám mục định đưa nhẹ vài câu về việc lựa chọn người kế chân,
ông giám mục, không sẵn lòng nói chuyện công việc, bảo ông ta rằng:
— Trước khi đưa ông nọ vào, ta hãy thử xem ông này ra đi như thế nào đã.
Ông cho gọi cái ông sinh đồ kia vào, sự thật ở miệng trẻ mà.
Julien được gọi vào. Ta sắp phải đứng giữa hai ông vấn tội đây! Anh nghĩ
thầm. Chưa bao giờ anh thấy mình dũng cảm hơn lúc này.
Lúc anh bước vào, hai người hầu cận, ăn mặc sang trọng hơn cả ông
Valenod, đương cởi áo cho Đức Cha. Vị giáo chủ này, trước khi vào chuyện
ông Pirard, thấy rằng nên hỏi han Julien về sự học hành của anh. Ông nói
đôi chút về giáo điều, và lấy làm ngạc nhiên. ít lâu sau, ông nói đến cổ học,
