biết sắp xếp tất cả mọi công việc tiền nong của ông theo một trật tự sáng
sủa và dễ hiểu.
Bà de La Mole, tuy tính tình mực thước đến thế mà đôi khi cũng chế nhạo
Julien. Sự bất ngờ, do tính dễ cảm xúc gây nên, là mối khiếp sợ của các bà
lớn, là điều trái ngược hoàn toàn với nghi lễ xã giao. Có đôi ba lần, ông hầu
tước bênh anh. Hắn dáng tức cười trong phòng khách của bà, nhưng hắn
thành công rực rỡ trong văn phòng của hắn. Về phần Julien, thì anh nghĩ
rằng đã nắm được bí mật của bà rồi bỗng ngừng bặt ngay lại, trong lòng
phiền não vì nỗi cứ phải nói xấu tất cả mọi người, và tự lấy thế làm điều tội
lỗi.
Tính tình nóng nảy, tư tưởng Jansénistes, và tin tưởng ở bổn phận phải có
đức thương yêu của đạo cơ đốc, cuộc sống của ông trong xã hội thượng lưu
là một cuộc đấu tranh.
— Cái nhà ông linh mục Pirard kia, mặt với mũi! Cô de La Mole nói, vừa
lúc Julien tiến lại gần tấm tràng kỷ.
Julien cảm thấy tức giận, nhưng dẫu sao cô nói cũng đúng. Ông Pirard là
con người chính trực nhất của phòng khách, cái đó không ai chối cãi,
nhưng cái mặt phát ban của ông, rối loạn vì những nỗi cắn rứt của lương
tâm, làm cho ông lúc này trông thật gớm guốc. Xem thế thì biết, không nên
tin ở diện mạo, Julien nghĩ thầm; chính trong cái lúc tâm hồn thanh cao của
linh mục Pirard tự trách một tội lỗi nhỏ, thì ông lại có vẻ mặt kinh khiếp;
trong khi đó thì trên cái mặt của tên Napier kia, cái tên do thám ai cũng biết
rõ, người ta lại đọc thấy một niềm hạnh phúc trong trẻo và yên ổn. Ấy là
ông linh mục Pirard đã nhượng bộ rất nhiều với đảng phái của ông, ông đã
mướn một người ở, ông đã ăn mặc rất tươm tất.
Julien nhận xét thấy có một cái gì lạ lùng trong phòng khách; đó là một sự
chuyển động của tất cả mọi con mắt về phía cửa, và một sự im ắng đột
ngột. Tên hầu báo danh ông nam tước de Tolly trứ danh, mà cuộc bầu cử
