Cái ý nghĩ lạ lùng đó làm cho Julien băn khoăn. Hay là ông ta chế giễu
mình chăng? Anh nghĩ bụng. Anh liền đi hỏi ý kiến linh mục Pirard, ông
này, ít lễ độ hơn ông hầu tước, không trả lời anh mà chỉ huýt sáo và nói
chuyện khác. Sáng hôm sau, Julien đến yết kiến hầu tước, mặc áo đen, với
cái cặp giấy má và những bức thư đưa ký. Anh được ông tiếp đãi theo lối
cũ. Buổi tối, mặc áo xanh, lại là một giọng khác hẳn và hoàn toàn lễ độ như
hôm trước.
— Ông đã có lòng tốt đến thăm một ông già đau yếu tội nghiệp mà không
lấy làm buồn chán lắm, hầu tước nói với anh, thì ông phải nói cho ông ta
nghe những chuyện lặt vặt xảy ra trong đời ông, nhưng thẳng thắn và
không nghĩ đến gì khác hơn là kể cho rõ ràng và một cách vui ngộ. Vì cần
phải vui, ông hầu tước nói tiếp: Ở đời chỉ có cái đó là thực. Một người
không thể nào hằng ngày cứu sống tôi trong chiến trận, hay hàng ngày biếu
tôi một triệu bạc; nhưng nếu tôi có Rivarol [281] ở đây, bên cạnh chiếc ghế
dài ngả lưng của tôi, thì hàng ngày ông ta sẽ cất cho tôi một giờ đau khổ và
buồn chán. Tôi có gặp ông ta nhiều ở Hambourg [282] trong thời lưu vong.
Và hầu tước kể cho Julien những mẩu chuyện của Rivarol với những người
dân thành phố Hambourg, họ góp sức tay tư lại để hiểu một câu nói đùa.
Ông de La Mole, chỉ còn có chàng tu sĩ bé con này làm bạn, muốn kích
thích cho chàng này vui lên. Ông nói khích lòng kiêu ngạo của Julien.
Người ta đã yêu cầu anh nói sự thật, thì anh quyết định nói hết, nhưng còn
im hai điều: Sự thán phục cuồng nhiệt của anh đối với một tên người làm
vẫn làm cho hầu tước bực mình, và sự hoài nghi hoàn toàn, nó chả phù hợp
lắm với một ông linh mục tương lai. Cái chuyện nhỏ của anh với hiệp sĩ de
Beauvoisis đến thật đúng lúc. Ông hầu tước cười đến chảy nước mắt về câu
chuyện xảy ra ở tiệm cà phê phố Saint-Honoré, với tên đánh xe ngựa chửi
anh những câu bẩn thỉu. Đó là thời kỳ hoàn toàn thẳng thắn trong mối quan
hệ giữa ông chủ và anh chàng được nâng đỡ.
